คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
กฎหมายลักษณะอาญา ม. 50

จำเลยแทงผู้ตายตายโดยผู้ตายให้ของลับและชกจำเลยดังนี้ ย่อมมีความผิดฐานฆ่าคนโดยถูกยั่วโทสะ

กระทงความผิดที่คู่ความมิได้ยกขึ้นอุทธรณ์และแยกกันได้เด็ดขาดจากกระทงความผิดที่อุทธรณ์มานั้นย่อมถึงที่สุดเพียงศาลชั้นต้น ศาลอุทธรณ์ไม่มีอำนาจพิจารณาพิพากษา
การที่จำเลยยิงปืน 2 นัดถูกผู้เสียหายคนหนึ่งตาย อีก 2 คนบาดเจ็บหากไม่ปรากฏว่าจำเลยได้แยกทำร้ายผู้เสียหายคนใดเป็น 2 กรรมแล้วถือว่าจำเลยทำผิดกระทงเดียว
พฤติการณ์ที่ถือว่าป้องกันเกินสมควรแก่เหตุ

ผู้ตายกอดปล้ำจะข่มขืนทำชำเราภรรยาจำเลยแต่ได้ผละหนีไปแล้วจำเลยตามไปทำร้ายผู้ตายถึงตายดังนี้ ไม่เป็นการป้องกันแต่เป็นการกระทำโดยถูกยั่วโทสะ

จำเลยฟันผู้ตายขณะที่ผู้ตายมีขวานกำลังจะเข้าไปทำร้ายจำเลยบนเรือนของจำเลยเพราะถ้าจำเลยไม่ทำร้ายผู้ตายเสียก่อนผู้ตายก็อาจทำร้ายจำเลยได้ เช่นนี้เป็นการป้องกันตัวพอสมควรแก่เหตุ อันควรได้รับความยกเว้นโทษตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 50

ผู้ตายเป็นโจรขึ้นไปลักทรัพย์บนเรือนจำเลย จำเลยกอดไว้เรียกชาวบ้านช่วยจำเลยใช้กริชแทงผู้ตายไป 1 ทีถูกหัวใจผู้ตายถึงแก่ความตายเป็นการป้องกันเกินสมควร แต่จำเลยได้กระทำไปโดยฉับพลันและทำทีเดียวบังเอิญไปถูกหัวใจ ไม่ถือว่ามีเจตนาฆ่าให้ตายจำเลยมีความผิดตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 251,50 และ 53

ผู้ใหญ่บ้านไปตามจับผู้ต้องหาฐานลักทรัพย์ ผู้ต้องหาไม่ได้ต่อสู้ผู้ใหญ่บ้านไม่มีอำนาจตีจับผู้ต้องหานั้น ผู้ใหญ่บ้านมีอาวุธปืนไม่ได้รับอนุญาต แม้จะตั้งใจเอาปืนนั้นไปใช้ในการจับผู้ต้องหาก็ไม่เป็นเหตุให้พ้นความผิดเพราะไม่ได้กระทำโดยจำเป็น(อ้างฎีกาที่ 267/2461)

ผู้ตายเมาสุราถือไม้เข้าไปด่าท้าทายและบุกรุกขึ้นไปบนบันไดเรือนจำเลยจำเลยร้องห้ามแล้วไม่ฟัง ยังตีจำเลยอีก จำเลยจึงใช้ไม้ตีตอบไปเพียง 1 ที ขณะที่ยืนอยู่บนเรือนของตน และปรากฏว่าเมื่อเมาสุราแล้วมักอาละวาดเที่ยวด่าคนอื่นตามชอบใจ ซึ่งมีความประพฤติไปในทางอันธพาลเช่นนี้การกระทำของจำเลยไม่เป็นการเกินสมควรแก่เหตุ

จำเลยกับผู้ตายดื่มสุราอยู่ด้วยกันบนเรือน ผู้ตายชวนจำเลยไปที่ถนนจำเลยไม่ไปผู้ตายชักมีดขู่ทำท่าจะแทงจำเลย จำเลยจึงตบหน้าผู้ตายแล้ววิ่งหนีไปที่ชานเรือนผู้ตายไล่แทงจำเลยถูกที่สะบักซ้ายโลหิตไหลโทรมตัว จำเลยเอาชะแลงตีผู้ตาย 1 ทีที่โคนหน้าผากล้มลงผู้ตายหนีลงจากเรือน จำเลยถือชะแลงกระโดดตามไปตีผู้ตายด้วยชะแลงอีก 2 ทีและจะตีอีกแต่มีผู้ห้ามไว้จึงหยุด ผู้ตายอยู่ได้ 6 วันจึงตาย เห็นว่าเหตุเกิดตอนบนเรือนนั้นจำเลยทำโดยป้องกันตัวพอสมควรแก่เหตุไม่มีความผิดอาญา ตอนทำร้ายผู้ตายข้างล่างเนื่องมาจากการที่ผู้ตายแทงจำเลยเป็นการยั่วโทสะจำเลยลงมาตีในทันใดยังไม่มีเจตนาฆ่าจำเลยมีความผิดฐานทำร้ายผู้อื่นเป็นเหตุให้เขาถึงแก่ความตายโดยอ้างเหตุบันดาลโทสะ

จำเลยเป็นบุตรคนโตของผู้ตาย ผู้ตายได้ไล่ให้จำเลยพาลูกเมียไปอยู่ที่อื่น จำเลยไม่ยอมไปผู้ตายจึงหยิบมีดโต้ลุกขึ้นยืนจำเลยก็หยิบมีดเล่มหนึ่งลุกขึ้นยืนเหมือนกัน ผู้ตายได้ฟันมาก่อนถูกเสาระเบียงเรือน จำเลยได้ฟันตอบไปบ้างถูกผู้ตายที่คอข้างซ้ายหลอดคอขาดหนังติดอยู่ข้างขวาประมาณ 3 นิ้วการกระทำของจำเลยเป็นการป้องกันตัวเกินสมควรแก่เหตุ

จำเลยใช้หลาวแทงผู้เสียหายซึ่งแหกรั้วถือมีดซุยบุกรุกขึ้นมาบนบ้านและเงื้อมีดจะแทงจำเลยเช่นนี้ พอถือได้ว่าเป็นการป้องกันพอสมควรแก่เหตุ