คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ประมูล สุวรรณศร

ปัญหาที่ว่าสัญญารายพิพาทเป็นนิติกรรมมีเงื่อนไขบังคับก่อนแล้วแต่ใจลูกหนี้ฝ่ายเดียวหรืออย่างไรนั้นไม่ใช่ปัญหาที่เกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชน
การที่ไม่มีนุ่นตามตัวอย่างที่ตกลงกัน เพราะโรงงานที่จำเลยตกลงจะซื้อนุ่นเพื่อขายให้โจทก์ต้องเลิกล้มไป เช่นนี้ ไม่ถือเป็นเหตุสุดวิสัยอันจะทำให้จำเลยพ้นจากความรับผิด เพราะปรากฏว่าขณะทำสัญญาซื้อขายนุ่นกันนี้ มีโรงงานทำนุ่นหลายแห่งที่จำเลยสามารถหาซื้อนุ่นได้

จำเลยเพียงแต่เซ็นในใบยืมตามหน้าที่และภายในขอบเขตแห่งหน้าที่ของตนตามระเบียบแบบแผนของทางราชการเพื่อให้งานได้ดำเนินไปได้โดยเรียบร้อยจำเลยไม่ได้เกี่ยวข้องอย่างใดกับเงินนั้นเลยโดยประธานกรรมการมอบหมายหน้าที่ให้เจ้าหน้าที่ฝ่ายการคลังควบคุมเงินจำนวนนี้เอาไปดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ขององค์การสรรพาหารถือว่าจำเลยมิได้อยู่ในฐานะของผู้ยืมตามกฎหมาย และจำเลยไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์เป็นส่วนตัวแต่ถ้าจำเลยกระทำการนอกเหนือหน้าที่ของตน จำเลยก็ต้องรับผิดเป็นส่วนตัว

จำเลยเพียงแต่เซ็นในใบยืมตามหน้าที่และภายในขอบเขตแห่งหน้าที่ของตนตามระเบียบแบบแผนของทางราชการเพื่อให้งานได้ดำเนินไปได้โดยเรียบร้อย จำเลยไม่ได้เกี่ยวข้องอย่างใดกับเงินนั้นเลย โดยประธานกรรมการมอบหมายหน้าที่ให้เจ้าหน้าที่ฝ่ายการคลังควบคุมเงินจำนวนนี้เอาไปดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ขององค์การสรรพาหาร ถือว่าจำเลยมิได้อยู่ในฐานะของผู้ยืมตามกฎหมาย และจำเลยไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์เป็นส่วนตัว แต่ถ้าจำเลยกระทำการนอกเหนือหน้าที่ของตน จำเลยก็ต้องรับผิดเป็นส่วนตัว

การออกเช็คต้องสันนิษฐานไว้ก่อนว่า ออกเพื่อชำระหนี้ผู้สั่งจ่ายอ้างว่า ออกเช็คเพื่อก่อหนี้ คือ ออกให้เป็นการชำระราคาล่วงหน้าผู้สั่งจ่ายต้องนำสืบให้ได้ความชัด

สัญญาประนีประนอมยอมความที่โจทก์จำเลยทำกันมีข้อความว่า ถ้าเทศบาลสั่งแก้ไขเปลี่ยนเปลงตึกที่โจทก์รับเป็นผู้สร้างอย่างใดแล้วโจทก์ยอมรับแก้ไขเปลี่ยนแปลงตามที่เทศบาลสั่งทุกประการ ดังนี้ เมื่อโจทก์ยื่นแบบแปลนที่แก้ไขใหม่และเทศบาลสั่งอนุญาตให้โจทก์แก้ไขตามแบบแปลนใหม่นี้และรับรองว่าเป็นการถูกต้องแล้ว ก็ถือว่าโจทก์ปฏิบัติตามสัญญาประนีประนอมยอมความแล้ว เรื่องสัญญาหรือแบบแปลนเดิมที่มิได้มีข้อกำหนดอันใดเกี่ยวพันถึง จึงเป็นอันระงับไปตามสัญญาประนีประนอมยอมความนั้น

สัญญาประนีประนอมยอมความที่โจทก์จำเลยทำกันมีข้อความว่าถ้าเทศบาลสั่งแก้ไขเปลี่ยนแปลงตึกที่โจทก์รับเป็นผู้สร้างอย่างใดแล้วโจทก์ยอมรับแก้ไขเปลี่ยนแปลงตามที่เทศบาลสั่งทุกประการ ดังนี้ เมื่อโจทก์ยื่นแบบแปลนที่แก้ไขใหม่และเทศบาลสั่งอนุญาตให้โจทก์แก้ไขตามแบบแปลนใหม่นี้และรับรองว่าเป็นการถูกต้องแล้ว ก็ถือว่าโจทก์ปฏิบัติตามสัญญาประนีประนอมยอมความแล้ว เรื่องสัญญาหรือแบบแปลนเดิมที่มิได้มีข้อกำหนดอันใดเกี่ยวพันถึง จึงเป็นอันระงับไปตามสัญญาประนีประนอมยอมความนั้น

การขายทอดตลาดทรัพย์ที่ยึดไว้ตามคำพิพากษานั้น เมื่อเจ้าพนักงานบังคับคดีเห็นว่าเป็นราคาพอสมควรและเคาะไม้ตกลงขายแล้ว การขายทอดตลาดก็ย่อมสมบูรณ์

การขายทอดตลาดทรัพย์ที่ยึดไว้ตามคำพิพากษานั้น เมื่อเจ้าพนักงานบังคับคดีเห็นว่าเป็นราคาพอสมควรและเคาะไม้ตกลงขายแล้ว การขายทอดตลาดก็ย่อมสมบูรณ์

การส่งมอบทรัพย์ให้ไปตามคำหลอกลวงของจำเลยที่ว่าจะช่วยให้เข้ารับราชการนั้น ไม่ใช่การกระทำอันมีความประสงค์ผิดกฎหมาย ผู้ส่งทรัพย์จึงเป็นผู้เสียหายที่จะร้องทุกข์ เพื่อให้อัยการฟ้องจำเลยฐานฉ้อโกงได้

การส่งมอบทรัพย์ให้ไปตามคำหลอกลวงของจำเลยที่ว่าจะช่วยให้เข้ารับราชการนั้น ไม่ใช่การกระทำอันมีความประสงค์ผิดกฎหมาย ผู้ส่งทรัพย์จึงเป็นผู้เสียหายที่จะร้องทุกข์ เพื่อให้อัยการฟ้องจำเลยฐานฉ้อโกงได้