คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 1754

ทายาทคนไดครอบครองทรัพย์มรดกซึ่งยังมิได้แบ่งร่วมกันมา ทายาทคนนั้นมีสิทธิที่จะเรียกร้องแบ่งทรัพย์มรดกนั้นได้ แม้ว่าอายุความตามมาตรา 1754 จะได้ล่วงพ้นไปแล้ว.

ทายาทคนใดครอบครองทรัพย์มรดกซึ่งยังมิได้แบ่งกันร่วมกันมาทายาทคนนั้นมีสิทธิที่จะเรียกร้องแบ่งทรัพย์มรดกนั้นได้ แม้ว่าอายุความตามมาตรา 1754 จะได้ล่วงพ้นไปแล้ว

ผู้รับมรดกรับสภาพหนี้และทำสัญญาโอนที่นาให้เจ้าหนี้แล้วไม่ปฏิบัติตามสัญญา แม้เจ้าหนี้จะเคยฟ้องขอให้ขับไล่บังคับโอนนาศาลยกฟ้องก็ไม่เป็นการตัดสิทธิเจ้าหนี้ที่จะฟ้องขอให้ผู้รับมรดกชำระต้นเงินและดอกเบี้ย
ผู้รับมรดกคนหนึ่งทำสัญญารับสภาพหนี้และสัญญาโอนที่ดินโดยลำพัง มิใช่ทำในนามบุตรหรือผู้จัดการมรดก ผู้รับมรดกอื่นไม่ต้องรับผิดร่วมด้วย

ภรรยาน้อยไปทำสัญญารับสภาพหนี้ของผู้ตายโดยตนมิได้เปนผู้จัดการทรัพย์มรดก หรือเปนผู้แทนโดยชอบธัมของผู้ร้องซึ่งเปนบุตรภรรยาหลวง สัญญานั้นย่อมไม่ผูกมัดผู้ร้องไนอันที่จะมีส่วนได้ไนมรดกด้วย

ภรรยาน้อยไปทำสัญญารับสภาพหนี้ของผู้ตายโดยตนมิได้เป็นผู้จัดการทรัพย์มรดก หรือเป็นผู้แทนโดยชอบธรรมของผู้ร้องซึ่งเป็นบุตรภรรยาหลวง. สัญญานั้นย่อมไม่ผูกมัดผู้ร้องในอันที่จะมีส่วนได้ในมรดกด้วย.

ในคดีที่มีผู้จัดการมรดก. ทายาทไม่จำต้องฟ้องร้องภายในอายุความมรดก 1 ปี เพราะอายุความย่อมสะดุดหยุดลงตามมาตรา173. ผู้วายชนม์ทำพินัยกรรมยกทรัพย์ให้โจทก์. ต่อมาผู้วายชนม์ได้ขายให้จำเลยที่ 1. และจำเลยก็ได้ต่อสู้ว่าเอาสินส่วนตัวไปซื้อที่รายพิพาทนี้. ศาลฎีกาฟังว่าคดียังไม่มีเหตุผลที่จะให้เห็นว่าได้มีการแยกทรัพย์กัน. ทรัพย์นั้นจึงเป็นสินสมรส และโจทก์มีสิทธิที่จะได้รับทรัพย์ตามพินัยกรรม. ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 25-26/2485.

อายุความมรดกที่จะยกขึ้นต่อสู้ได้นั้น ต้องเปนทายาทหรือบุคคลซึ่งชอบที่จะไช้สิทธิของทายาทหรือเปนผู้จัดการมรดกเท่านั้น ผู้ที่เปนเพียงสไพ้เลี้ยง ไม่มีอำนาดยกอายุความมรดก 1 ปีขึ้นมาตัดฟ้อง เพราะไม่ไช่ทายาท

อายุความมรดกที่จะยกขึ้นต่อสู้ได้นั้น ต้องเป็นทายาทหรือบุคคลซึ่งชอบที่จะใช้สิทธิของทายาทหรือเป็นผู้จัดการมรดกเท่านั้น. ผู้ที่เป็นเพียงสะใภ้เลี้ยง ไม่มีอำนาจยกอายุความมรดก 1ปีขึ้นมาตัดฟ้อง เพราะไม่ใช่ทายาท.

คดีมรดกที่มีผู้จัดการทรัพย์มรดก ทายาทไนกองมรดก+อำนาดฟ้องแบ่งมรดกจากทายาทด้วยกันได้

คดีมรดกที่มีผู้จัดการทรัพย์มรดก. ทายาทในกองมรดกมีอำนาจฟ้องแบ่งมรดกจากทายาทด้วยกันได้. ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 23/2485.