คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 1754

ฟ้องแบ่งมฤดกเมื่อเจ้ามฤดกตายเกิน 1 ปีแล้ว เมื่อจำเลยต่อสู้ว่าฟ้องของโจทก์ขาดอายุความ ก็เป็นหน้าที่โจทก์ต้องนำสืบว่าตนได้ปกครองมฤดกร่วมมากับจำเลย
ในคดีที่ไม่มีการสืบพะยานเมื่อโจทก์กล่าวในฟ้องว่าโจทก์จำเลยปกครองมฤดกรวมกันมาภายหลังโจทก์จะเถียงว่าจำเลยไม่ได้ปกครองมฤดกไม่ได้

ที่ดิน มฤดก ราคา 3000 บาท โจทก์ฟ้องแบ่งราคา 2000 บาท ศาลเดิมตัดสินให้โจทก์ได้ฉะเพาะที่ปกครองมาเป็นราคา 500 บาท ศาลอุทธรณ์ฟังว่าโจทก์จำเลยปกครองร่วมกัน ตัดสินแย่งคนละครึ่งดังนี้ ถือว่าแก้ไขมาก

++พิพากษาของศาลมีคำบังคับ++ไว้ว่าให้จำเลยที่ 1 ++ถ้าจำเลยที่ 1 ไม่สามารถจะใช้ได้ก็ให้จำเลยที่ 2 ใช้แทนจนครบดังนี้เมื่อโจทก์มิได้บังคับเอาแก่จำเลยที่ 1 และไม่ได้แสดงให้เห็นว่าจำเลยที่ 1 และกองมฤดกของจำเลยที่ 1 ไม่สามารถชำระหนี้ได้ โจทก์บังคับเอา+จำเลยที่ 2 ยังไม่ได้++การบังคับมิได้เป็นไปตามคำพิพากษาของศาล

ฟ้องเรียกหนี้จากผู้รับมฤดกเมื่อเกินปีเมื่อฟ้องไม่ได้กล่าวว่าผู้รับมฤดกทำหนังสือรับรองหนี้โจทก์จะนำสืบในข้อนี้ไม่ได้ เพราะเป็นการนอกประเด็น

ผู้เขียนพินัยกรรม์เว้นช่องว่างไว้ แล้วกรอกลงภายหลัง แต่เป็นเวลาก่อนผู้ทำพินัยกรรม์และพะยานลงชื่อนั้น ไม่ต้องมีการลงลายมือชื่อกำกับตรงที่++ ลงนั้น ผู้มีสิทธิรับมฤดกลงชื่อเป็นพะยานในสัญญาเช่าที่ดิน ซึ่งตนมีสิทธิได้รับและผู้รับมฤดกคนอื่นทำสัญญาให้เช่าไปนั้น ไม่เป็นการสละมฤดกและไม่เป็นเหตุขัดขวางในการที่ตนจะยกอายุความ 1 ปีขึ้นต่อสู้

โจทก์ฟ้องว่าโจทก์ได้ปกครองทรัพย์มฤดกของเจ้ามฤดกซึ่งได้ถึงแก่กรรมเมื่อ 9 ปีก่อนมาด้วยกันกับจำเลย จำเลยให้การตัดฟ้องว่าคดีโจทก์ขาดอายุความดังนี้ โจทก์มีหน้าที่ต้องนำสืบว่าตนได้ปกครองร่วมกันมากับจำเลย เมื่อโจทก์ไม่นำสืบก็ต้องถือว่าขาดอายุความต้องยกฟ้อง
อ้างฎีกาที่ 422/2478

สัญญาแบ่งมฤดกเป็นเรื่องหลักฐานไม่ใช่แบบ,ทายาทแห่งกองมฤดกทำสัญญาแบ่งมฤดกกัน แต่ได้ลงลายมือชื่อไว้ในช่องพะยาน ดังนี้พอถือไ้ว่าเป็นหลักฐานเพียงพอที่จะผูกพันผู้ลงลายมือชื่อนั้น,
ประมวลวิธีพิจารณาแพ่ง ม.182 ประเด็น
โจทก์ฟ้องเรียกทรัพย์มฤดกจำเลยให้การว่าฟ้องโจทก์ขาดอายุความศาลอุทธรณ์ตัดสินว่าโจทก์ได้ปกครองมฤดกรายนี้ร่วมกันมากับจำเลยดังนี้ไม่เรียกว่าศาลอุทธรณ์ตัดสินนอกประเด็น

เจ้าของที่ดินร่วมกันจะห้ามมิให้เจ้าของร่วมอีกฝ่ายหนึ่งเข้าเกี่ยวข้องในที่ดินมิได้ที่ดินสินสมรสที่มีชื่อภรรยาเป็นเจ้าของถือกรรมสิทธินั้นสามีย่อมมีส่วนเป็นเจ้าของด้วยตามกฎหมาย การที่ภรรยาหายไปเกินปีแล้วนั้น ไม่ทำให้สามีขาดสิทธิเรียกร้องส่วนอันตนมีกรรมสิทธิอยู่แล้วนั้น

การที่ผู้จำนองและผู้รับจำนองถึงแก่ความตายและทายาทของทั้ง 2 ฝ่ายเข้าสวมสิทธิ์เป็นผู้จำนองและผู้รับจำนองต่อไปเช่นนี้ไม่มีลักษณเป็นการแปลงหนี้ตามกฎหมาย
ผู้จำนองตายทายาทของผู้จำนองได้ไปขอโอนรับมฤดกลงนามเป็นเจ้าของในหน้าโฉนดที่ดินที่จำนองแล้วมอบโฉนดให้ผู้รับจำนองยึดถือไว้ต่อไปดังนี้ ถือว่าทายาทของผู้จำนองยอมรับสภาพสิทธิเรียกร้องตามสัญญาจำนอง อายุความย่อมสดุดหยุดลงเป็นโทษแก่ลูกหนี้ ย่อมเป็นโทษแก่ผู้ค้ำประกันด้วยสัญญามีข้อความว่าถ้าแม้ที่ดินราคาไม่พอกับต้นเงินที่รับจำนองไว้ จะยอมใช้ให้จนครบดังนี้ ถือว่าเป็นสัญญาค้ำประกัน

ฟ้องเรียกทรัพย์มฤดกเมื่อเกิน 1 ปีนับแต่เจ้ามฤดกตาย ย่อมขาดอายุความ,พูดรับรองจะแบ่งมฤดกให้ด้วยวาจามิได้ทำเป็นหนังสือ ย่อมไม่มีผลในกฎหมายแต่ประการใดเลย,การขยายอายุความตามประมวลแพ่ง ฯ ม.184 จะใช้ได้แต่ฉะเพาะในกรณีที่ผู้เยาว์หรืผู้วิกลจริตจะว่ากล่าวเป็นคดีแก่ผู้แทนโดยชอบธรรมของตนเองเท่านั้น