คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 113

ทำหนังสือสัญญาซื้อขายเรือขนาด 19 ตันเศษโดยชำระราคาบางส่วน และว่าจะไปทำการโอนกันในวันหน้าแม้จะมอบเรือให้ผู้ซื้อแล้วก็ถือเป็นสัญญาจะซื้อขายไม่ใช่สัญญาซื้อขายเด็ดขาด และเป็นสัญญาที่ต้องฟ้องร้องบังคับตามสัญญาได้
การซื้อขายเรือขนาด 19 ตันเศษ ถ้าเพียงสัญญาจะซื้อขายย่อมไม่ขัดต่อพระราชกฤษฎีกาควบคุมยานพาหนะทางน้ำ

เมื่อจำเลยอ้างว่า สัญญาซึ่งให้สิทธิจำเลยเก็บกินทำกันเองเป็นโมฆะแล้วคู่กรณีก็ต้องคืนสภาพเดิม คือจำเลยต้องคืนที่ให้โจทก์
เมื่อสัญญาระหว่างโจทก์จำเลยตกเป็นโมฆะแล้ว ปัญหาที่ว่าจำเลยจะขอสืบแก้ไขเพิ่มเติมสัญญานั้นได้หรือไม่ ก็ไม่จำต้องวินิจฉัย

เมื่อจำเลยอ้างว่า สัญญาซึ่งให้สิทธิ์จำเลยเก็บกินทำกันเองเป็นโมฆะแล้ว คู่กรณีก็ต้องคืนสภาพเดิม คือจำเลยต้องคืนที่ให้โจทก์
เมื่อสัญญาระหว่างโจทก์จำเลยตกเป็นโมฆะแล้ว ปัญหาที่ว่าจำเลยจะขอสืบแก้ไขเพิ่มเติมสัญญานั้นได้หรือไม่ ก็ไม่จำต้องวินิจฉัย

สัญญาเช่าที่มีข้อความว่าเช่ากันมีกำหนด 3 ปี เมื่อครบสัญญาแล้วถ้าเช่ากันต่อไปให้ถือสัญญานั้นปฏิบัติกันต่อไปอีก 3 ปีนั้น ถือว่าสัญญานั้นไม่มีผลสมบูรณ์ที่จะใช้บังคับกันได้ในส่วนที่ตกลงให้เช่ากันกำหนด 3 ปีหลัง การเช่าหลังจากครบ 3 ปีแล้ว ถือว่าเช่ากันโดยไม่มีกำหนดเวลาตาม ม. 570
เมื่อสิ้นสัญญาเช่าก่อนใช้ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า 2489 แล้ว การอยู่ต่อมาย่อมเป็นการอยู่โดยละเมิด พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า 2489 ย่อมไม่คุ้มครองถึง
การเช่าซึ่งมีค่าเช่าเกินเดือนละ 40 บาท และสิ้นสัญญาเช่าต่อกันก่อนใช้ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า 2489 แล้ว ย่อมนำ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า 2490 ไปใช้บังคับคดีไม่ได้

สัญญาเช่าที่มีข้อความว่าเช่ากันมีกำหนด 3 ปี เมื่อครบสัญญาแล้วถ้าเช่ากันต่อไปให้ถือสัญญานั้นปฏิบัติกันต่อไปอีก 3 ปีนั้น ถือว่าสัญญานั้นไม่มีผลสมบูรณ์ที่จะใช้บังคับกันได้ในส่วนที่ตกลงให้เช่ากันกำหนด 3 ปีหลัง การเช่าหลังจากครบ 3 ปีแล้ว ถือว่าเช่ากันโดยไม่มีกำหนดเวลาตาม มาตรา 570
เมื่อสิ้นสัญญาเช่าก่อนใช้ พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า2489 แล้วการอยู่ต่อมาย่อมเป็นการอยู่โดยละเมิดพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า 2489 ย่อมไม่คุ้มครองถึง
การเช่าซึ่งมีค่าเช่าเกินเดือนละ 40 บาทและสิ้นสัญญาเช่าต่อกันก่อนใช้ พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า 2489 แล้ว ย่อมนำ พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า 2490 ไปใช้บังคับคดีไม่ได้

ถอนฟ้องคดีแพ่งแล้วกลับมาฟ้องใหม่ได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 176 และไม่ใช่เป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริต
รับฝากของที่ขโมยเขามามารดาและพี่ของผู้รับฝากทำสัญญายอมใช้ราคาของที่ฝากให้แก่เจ้าของและคนขโมย เจ้าของย่อมฟ้องเรียกเงินตามสัญญานั้นได้ และสัญญาชนิดนี้ไม่ใช่สัญญาค้ำประกัน
การทำยอมใช้ทรัพย์ที่ยักยอกอันเป็นความผิดส่วนตัวนั้นไม่นับว่าสัญญาเป็นโมฆะ
คนที่สามทำสัญญายอมรับใช้ทรัพย์แทนผู้รับฝากนั้นไม่ต้องปิดอากรแสตมป์

ถอนฟ้องคดีแพ่งแล้วกลับมาฟ้องใหม่ได้ตาม ป.ม.วิ.แพ่ง ม. 176 และไม่ใช่เป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริต รับฝากของที่ขะโมยเขามา มารดาและพี่ของผู้รับฝากทำสัญญายอมใช้ราคาของที่ฝากให้แก่เจ้าของและคนขะโมย เจ้าของย่อมฟ้องเรียกเงินตามสัญญานั้นได้และสัญญาชะนิดนี้ไม่ใช่สัญญาประกันการทำยอมใช้ทรัพย์ยักยอกอันเป็นความผิด ส่วนตัวนั้นไม่นับว่าสัญญาเป็นโมฆะคนที่สามทำสัญญายอมรับใช้ทรัพย์แทนผู้รับฝากนั้นไม่ต้องปิดแสตมป์

ในเรื่องฉ้อโกงซึ่งเจ้าทรัพย์มอบเงินให้จำเลยไปเพื่อให้สินบนแก่เจ้าพนักงานนั้นอัยการจะฟ้องให้คืนเงินด้วยไม่ได้ (อ้างฎีกาที่ 806/2485)

ที่ดินสินบริคณห์มีชื่อสามีภรรยาในโฉนด สามีไปทำสัญญาจะซื้อขายตามลำพัง ย่อมไม่ผูกพันภรรยา

ที่ดินสินบริคณห์มีชื่อสามีภรรยาในโฉนด สามีไปทำสัญญาจะซื้อขายตามลำพัง ย่อมไม่ผูกพันภรรยา (ประชุมใหญ่ครั้งที่ 1/2490)