คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
จำรูญเนติศาสตร์

กรณีที่ศาลพิพากษาให้จำเลยโอนที่ดินแก่โจทก์ ถ้าไม่สามารถจะโอนได้ ก็ให้คืนเงินมัดจำและใช้ค่าเสียหายนั้น จำเลยอาจปฏิบัติตามคำบังคับได้โดยนำเงินมาวางศาลไว้ตามคำพิพากษาจึงยังไม่มีเหตุที่จะให้จำเลยทุเลาการบังคับเสียทีเดียว สมควรผ่อนผันให้เพียงหาประกันมาให้ต่อศาลแทนการวางเงินเท่านั้น

มีผู้คัดค้านการยื่นคำร้องขอเป็นผู้จัดการมฤดก ศาลสั่งให้ผู้คัดค้านไปฟ้อง แต่ศาลอุทธรณ์ให้ดำเนินคดีไปอย่างคดีมีข้อพิพาท ผู้ร้องฎีกาแล้วยื่นคำร้องขอถอนฎีกาและคำร้องตลอดจนคำคู่ความนั้นศาลฎีกาย่อมอนุญาตให้ถอนฎีกาและคืนค่าธรรมเนียมชั้นฎีกา ส่วนการขอถอนคำร้องและคำคู่ความอย่างอื่นจะขอต่อศาลฎีกาไม่ได้

มีผู้คัดค้านการยื่นคำร้องขอเป็นผู้จัดการมรดก ศาลสั่งให้ผู้คัดค้านไปฟ้อง แต่ศาลอุทธรณ์ให้ดำเนินคดีไปอย่างคดีมีข้อพิพาท ผู้ร้องฎีกาแล้วยื่นคำร้องขอถอนฎีกาและคำร้องตลอดจนคำคู่ความนั้นศาลฎีกาย่อมอนุญาตให้ถอนฎีกาและคืนค่าธรรมเนียมชั้นฎีกา ส่วนการขอถอนคำร้องและคำคู่ความอย่างอื่นจะขอต่อศาลฎีกาไม่ได้

ปัญหาข้อกฎหมายที่ยกขึ้นฎีกานั้น ต้องกล่าวไว้โดยชัดแจ้งในฎีกามิฉะนั้นศาลฎีกาไม่รับวินิจฉัย
เมื่อศาลได้มีคำสั่งชี้ขาดเบื้องต้นตามมาตรา 24 แล้ว หากคำสั่งนั้นทำให้คดีเสร็จไปทั้งเรื่อง คู่ความย่อมอุทธรณ์ได้ทันที แต่ถ้าไม่ทำให้คดีเสร็จไปทั้งเรื่องก็อุทธรณ์ได้ภายใน 1 เดือนนับแต่มีคำสั่ง ถ้าจะอุทธรณ์เมื่อศาลพิพากษาคดีแล้ว ก็จะต้องโต้แย้งให้ศาลจดรายงานไว้ มิฉะนั้นคู่ความฝ่ายนั้นย่อมหมดสิทธิในการอุทธรณ์ฎีกา

ปัญหาข้อกฎหมายที่ยกขึ้นฎีกานั้น ต้องกล่าวไว้โดยชัดแจ้งในฎีกา มิฉะนั้นศาลฎีกาไม่รับวินิจฉัย.
เมื่อศาลได้มีคำสั่งชี้ขาดเบื้องต้นตามมาตรา 24 แล้ว หากคำสั่งนั้นทำให้คดีเสร็จไปทั้งเรื่อง คู่ความย่อมอุทธรณ์ได้ทันที แต่ถ้าไม่ทำให้คดีเสร็จไปทั้งเรื่อง ก็อุทธรณ์ได้ภายใน 1 เดือนนับแต่มีคำสั่ง ถ้าจะอุทธรณ์เมื่อศาลพิพากษาคดีแล้ว ก็จะต้องโต้แย้งให้ศาลจดรายงานไว้ มิฉะนั้นคู่ความฝ่ายนั้นย่อมหมดสิทธิในการอุทธรณ์,ฎีกา.

คดีศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้องแม้ฟังข้อเท็จจริงไม่ตรงกันก็ฎีกาในข้อเท็จจริงไม่ได้.

คดีที่ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้องแม้ฟังข้อเท็จจริงไม่ตรงกันก็ฎีกาในข้อเท็จจริงไม่ได้

ภริยาซึ่งเป็นผู้อนุบาลสามีผู้วิกลจริตซึ่งศาลสั่งให้เป็นคนไร้ความสามารถมีอำนาจจัดการสินบริคนห์ส่วนของสามีได้โดยลำพัง
ทำสัญญาขายที่ดินแก่คน 1 แล้วไปโอนขายให้แก่อีกคน 1 โดยสมยอมกัน ผู้ซื้อคนแรกข้อให้เพิกถอนโอนรายหลังได้

ภริยาซึ่งเป็นผู้อนุบาลสามีผู้วิกลจริตซึ่งศาลสั่งให้เป็นคนไร้ความสามารถมีอำนาจจัดการสินบริคณห์ส่วนของสามีได้โดยลำพัง
ทำสัญญาขายที่ดินแก่คนหนึ่งแล้วไปโอนขายให้แก่อีกคนหนึ่งโดยสมยอมกัน ผู้ซื้อคนแรกขอให้เพิกถอนโอนรายหลังได้

ในกรณีที่เป็นผัวเมียตามกฎหมายเก่า เมื่อไม่ปรากฏว่าทั้งสองฝ่ายมีสินเดิม ก็ต้องแบ่งสินสมรสให้แก่สามี 2 ส่วน ภรรยา 1 ส่วน
ศาลชั้นต้นฟังว่า จำเลยปกครองมฤดกแทนโจทก์ เมื่อศาลอุทธรณ์ยกฟ้องในข้อที่ไม่มีทรัพย์มฤดก โจทก์ฎีกาฝ่ายจำเลยเถียงในชั้นฎีกาในข้ออื่น มิได้เถียงในข้อปกครองแทน ดังนี้ศาลฎีกาคงถือว่าจำเลยปกครองมฤดกแทนโจทก์
โจทก์ฟ้องแบ่งมฤดกและตีราคามาในคำขอท้ายฟ้องด้วยนั้นศาลพิพากษาให้แบ่งทรัพย์ตามส่วนที่โจทก์ขอโดยไม่ต้องจำกัดให้ได้รับเกินราคาท้ายฟ้องได้เพราะการตีราคามานั้น เพื่อเรียกค่าธรรมเนียมศาล
ผู้ร้องขอส่วนแบ่งมฤดกมาในศาลชั้นต้น เมื่อคดีสู่ศาลสูง ผู้ร้องก็ยื่นคำร้องขอส่วนแบ่งในชั้นศาลสูงอีกได้โดยไม่ต้องทำเป็นอุทธรณ์ฎีกา