คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ธรรมบัณฑิตสิทธิศฤงคาร

เป็ดของผู้เสียหายฝูงหนึ่งเข้าไปหากินในนาของจำเลยซึ่งปลูกต้นข้าวไว้ จำเลยจึงใช้ไม้ขว้างไปเพื่อไล่เป็ดเผอิญไม้ถูกเป็ดตายตัวหนึ่ง ไม้ที่ขว้างก็มิใช่ไม้ใหญ่โตอะไรอันจะทำให้เห็นว่าจำเลยมีเจตนาจงใจจะฆ่าเป็ดจึงย่อมจะเอาผิดจำเลยในทางอาญาไม่ได้

ผู้ค้าสุราเอาน้ำสุราของรัฐบาลชนิดต่างๆ เจือปนกัน โดยมิได้ใช้น้ำหรือวัตถุอย่างอื่นเจือปน หามีความผิดตามพ.ร.บ.ภาษีชั้นในแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.2476 มาตรา 9 ไม่ (อ้างฎีกาที่ 336/2484)

ผู้ตายใช้มีดเหน็บปลายแหลมยาวราว 1 ศอกเศษเข้าไปฟันเขาถึงในห้อง เขาหลบไปจนติดฝาห้องและร้องห้ามก็ไม่ฟังและยังเข้าไปจะฟันอีก เขาจึงคว้ามีดข้างฝาแทงเพียง1 ทีถูกผู้ตายตาย ดังนี้ รูปคดีฟังได้ว่า เป็นการกระทำโดยป้องกันตัวพอสมควรแก่เหตุตาม กฎหมายลักษณะอาญา มาตรา50

ชายมีภรรยาอยู่แล้วตั้งแต่ก่อนใช้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 ครั้นเมื่อใช้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 แล้วมีภรรยาอีกคนหนึ่ง แม้จะได้ทะเบียนสมรสกับภรรยาคนหลังนี้การสมรสนั้นก็เป็นโมฆะ ภรรยาคนหลังจึงไม่มีสิทธิได้รับมรดกของชายผู้เป็นสามี

ทายาทคนหนึ่งฟ้องเรียกทรัพย์มรดกของผู้ตายจากผู้ที่ยึดถือไว้ จนชนะคดีได้ทรัพย์มรดกนั้นมา ภายหลังเจ้ามรดกตายเกิน 1 ปีแล้ว ดังนี้ ทายาทคนอื่นจะฟ้องขอแบ่งมรดกนี้จากทายาทผู้ได้มรดกมานั้นอีก ย่อมถือว่า ขาดอายุความมรดกตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1754

ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษจำเลยฐานทำร้ายร่างกายกระทงหนึ่งจำคุก 2 เดือน และฐานบุกรุกสถานที่ราชการอีกกระทงหนึ่งจำคุก 1 เดือน ศาลอุทธรณ์เห็นว่า โจทก์มิได้สืบว่ารถการ์ดที่จำเลยขึ้นไปนั้นเป็นสถานที่สำหรับใช้ในราชการซึ่งผู้หนึ่งผู้ใดจะเข้าไปมิได้ ฉะนั้นจำเลยยังไม่ผิดฐานนี้ พิพากษาแก้ว่าจำเลยไม่ผิดฐานบุกรุกนอกจากนี้ยืน โจทก์ฎีกาขอให้ลงโทษจำเลยฐานบุกรุกตามศาลชั้นต้น ดังนี้เมื่อข้อเท็จจริงได้ความว่าจำเลยมิได้ขึ้นไปบนรถการ์ด ฉะนั้นความผิดในเรื่องบุกรุกจึงไม่ต้องวินิจฉัย และเมื่อฟังไม่ได้ว่าขึ้นไปรถการ์ดข้อหาโจทก์ที่ว่าจำเลยขึ้นไปทำร้ายเขาบนรถการ์ดก็ย่อมตกไปด้วย แม้โจทก์ฝ่ายเดียวจะฎีกาขอให้ลงโทษจำเลยฐานบุกรุกฐานเดียวก็ดี เมื่อคดีฟังไม่ได้ว่า จำเลยมีความผิด ก็ลงโทษจำเลยไม่ได้ศาลฎีกาต้องพิพากษายกฟ้องโจทก์ ปล่อยจำเลยไป

พ.ร.บ.ป่าไม้ พ.ศ.2484 มาตรา 69 บัญญัติเป็นพิเศษให้ผู้ครอบครองไม้ประเภทหวงห้ามซึ่งยังมิได้แปรรูปและไม่มีรอยตราค่าภาคหลวงประทับ อันมีรูปลักษณะซึ่งเห็นได้ชัดว่าน่าจะเป็นไม้ป่านั้น เป็นผู้นำสืบพิสูจน์หักล้างความผิดคือสืบว่าตนได้มาโดยชอบด้วยกฎหมาย
จำเลยต่อสู้ว่า ซื้อไม้ดังกล่าวไว้โดยสุจริตจากผู้ซึ่งได้ตัดไม้นั้นมาจากที่ดินตามใบเหยียบย่ำ เมื่อสืบฟังได้แต่เพียงว่า ซื้อไม้นั้นไว้จากผู้มีชื่อ ส่วนการที่ได้ตัดไม้นั้นจากที่ดินตามใบเหยียบย่ำนั้นสืบฟังไม่ได้ดังนี้ จำเลยยังไม่พ้นผิด คงต้องมีความผิดตามมาตรา 69

พูดยกเรือนให้หลานก่อนตาย. โดยไม่ได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 525 นั้น ถือว่าไม่สมบูรณ์เพราะเรือนเป็นทรัพย์ติดที่ดิน ตามมาตรา 100 ฉะนั้นเมื่อผู้ให้ตาย เรือนนี้จึงตกเป็นทรัพย์มรดกตกทอดยังทายาทเช่นเดียวกับทรัพย์อื่นผู้รับได้ครอบครองเรือนยังไม่ถึง 10 ปียังไม่ได้กรรมสิทธิ์

ผู้บริโภคสั่งซื้อเครื่องบริโภคเป็นพิเศษ ผู้ค้าก็จัดให้ตามต้องการและคิดราคาเพิ่มขึ้นเป็นพิเศษเช่นนี้ จะถือว่าขายเครื่องบริโภคเกินกว่าราคาควบคุม ฝ่าฝืน พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควรไม่ได้
จำเลยรับเงินจากผู้ซื้อเครื่องบริโภคแล้ว ไม่ได้ทำใบรับเงินให้แก่ผู้ซื้อเมื่อปรากฏว่า จำเลยเป็นเพียงผู้รับใช้และมีคนอื่น มีหน้าที่รับเงินและออกใบรับเงินในร้านนั้น ดังนี้ จะเอาผิดแก่จำเลยฐานไม่ออกใบรับเงินไม่ได้

ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริง และพิพากษาต้องกันว่า จำเลยมีความผิดตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 249 กระทงหนึ่งและตามมาตรา 254 อีกกระทงหนึ่ง แต่ให้รวมกระทงลงโทษจำคุกจำเลย 15 ปีดังนี้ แม้โทษฐานทำร้ายร่างกายตามกฎหมายลักษณะอาญา ตามมาตรา 254ให้จำคุกไม่เกิน 2 ปีก็ดี แต่ศาลล่างทั้ง 2 ให้รวมกระทงลงโทษร่วมกับความผิดฐานฆ่าคนตายโดยเจตนา ไม่ได้กำหนดโทษฐานทำร้ายร่างกายไว้ชัดแจ้ง อันจะพึงอนุมานได้ว่าต้องด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 218 หรือ 220 ฉะนั้นเมื่อจำเลยฎีกาคัดค้านข้อเท็จจริงรวมกันมาทั้ง2 ฐาน ก็ชอบจะฎีกาได้ ไม่ต้องห้าม