คำพิพากษาที่อยู่ใน Tags
มรดก

โจทก์ฟ้องเรียกที่ดินพิพาทจากจำเลยหมดทั้งแปลง โดยอ้างว่า ย่ายกให้แก่บิดาโจทก์ แต่ทางพิจารณาได้ความว่าที่พิพาทยังเป็นของย่าจนกระทั่งตาย จึงเป็นมรดกควรได้แก่บิดาโจทก์และจำเลยคนละครึ่งศาลเห็นสมควรก็พิพากษาให้โจทก์ได้รับส่วนแบ่งนั้นได้ ไม่เป็นการเกินคำขอในฟ้อง

บุตรซึ่งเกิดกับบิดาที่อยู่กินด้วยกันอย่างสามีภรรยาโดยเปิดเผย แต่ไม่ได้จดทะเบียนสมรสกันนั้น เมื่อบิดาได้ไปแจ้งการเกิดของเด็กต่อผู้ใหญ่บ้านว่าเป็นบุตรของตน ก็มีเหตุพอถือได้ว่าเป็นบุตรนอกกฎหมายที่บิดาได้รับรองแล้ว อันมีสิทธิที่จะรับมฤดกของบิดาได้ตามนัยแห่งมาตรา 1627 ป.ม. แพ่ง ฯ

โจทก์เป็นภรรยาผู้ตาย ฟ้องจำเลยซึ่งเป็นบุตรขอให้ (1) ส่งทรัพย์สินของผู้ตายทั้งหมดให้โจทก์มีสิทธิยึดถือครอบครองแต่ผู้เดียว หรือว่า (2) ให้แบ่งปันทรัพย์ซึ่งโจทก์มีส่วนได้รับ 2206 บาท ดังนี้ศาลบังคับให้ตามฟ้องโจทก์ไม่ได้ เพราะคำขอข้อ 1 ไม่ใช่เรื่องขอเข้าจัดการมฤดกตามกฎหมาย เป็นการขอเข้าครอบครองเฉย ๆ ซึ่งจำเลยเป็นทายาทมีส่วนได้ในกองมฤดกอยู่ด้วย จึงทำไม่ได้ คำขอข้อ 2 โจทก์ไม่ได้บรรยายฟ้องเป็นเรื่องขอแบ่งสมรสและแบ่งมฤดก จำเลยไม่มีโอกาสต่อสู้ในเรื่องสินเดิมของผู้ตาย ไม่มีทางจะแบ่งให้ในคดีนี้ได้

โจทก์เป็นภรรยาผู้ตาย ฟ้องจำเลยซึ่งเป็นบุตรขอให้ (1) ส่งทรัพย์สินของผู้ตายทั้งหมดให้โจทก์มีสิทธิยึดถือครอบครองแต่ผู้เดียว หรือว่า (2) ให้แบ่งปันทรัพย์ซึ่งโจทก์มีส่วนได้รับ 2,206 บาท ดังนี้ ศาลบังคับให้ตามฟ้องโจทก์ไม่ได้ เพราะคำขอข้อ 1 ไม่ใช่เรื่องขอเข้าจัดการมรดกตามกฎหมาย เป็นการขอเข้าครอบครองเฉยๆ ซึ่งจำเลยเป็นทายาทมีส่วนได้ในกองมรดกอยู่ด้วย จึงทำไม่ได้ คำขอข้อ 2 โจทก์ไม่ได้บรรยายฟ้องเป็นเรื่องขอแบ่งสมรสและแบ่งมรดก จำเลยไม่มีโอกาสต่อสู้ในเรื่องสินเดิมของผู้ตาย ไม่มีทางจะแบ่งให้ในคดีนี้ได้

ในเรื่องฟ้องขอส่วนแบ่งทรัพย์มฤดก โจทก์ประสงค์จะได้ตามส่วนแบ่งที่ตนควรได้ การที่ตีราคาเอาทรัพย์มาด้วย มิใช่เป็นข้อแสดงว่าโจทก์ต้องการขอแบ่งไม่เกินราคาที่คิดเป็นส่วนแบ่ง นอกจากคำขอท้ายฟ้องจะแสดงแจ้งชัดเป็นอย่างอื่น เพราะในการฟ้องความโจทก์จะต้องตีราคาทรัพย์เพื่อการเสียค่าธรรมเนียม
อ้างฎีกาที่ 660/2490

มีผู้คัดค้านการยื่นคำร้องขอเป็นผู้จัดการมฤดก ศาลสั่งให้ผู้คัดค้านไปฟ้อง แต่ศาลอุทธรณ์ให้ดำเนินคดีไปอย่างคดีมีข้อพิพาท ผู้ร้องฎีกาแล้วยื่นคำร้องขอถอนฎีกาและคำร้องตลอดจนคำคู่ความนั้นศาลฎีกาย่อมอนุญาตให้ถอนฎีกาและคืนค่าธรรมเนียมชั้นฎีกา ส่วนการขอถอนคำร้องและคำคู่ความอย่างอื่นจะขอต่อศาลฎีกาไม่ได้

มีผู้คัดค้านการยื่นคำร้องขอเป็นผู้จัดการมรดก ศาลสั่งให้ผู้คัดค้านไปฟ้อง แต่ศาลอุทธรณ์ให้ดำเนินคดีไปอย่างคดีมีข้อพิพาท ผู้ร้องฎีกาแล้วยื่นคำร้องขอถอนฎีกาและคำร้องตลอดจนคำคู่ความนั้นศาลฎีกาย่อมอนุญาตให้ถอนฎีกาและคืนค่าธรรมเนียมชั้นฎีกา ส่วนการขอถอนคำร้องและคำคู่ความอย่างอื่นจะขอต่อศาลฎีกาไม่ได้

ฟ้องแบ่งแยกที่โดยอ้างว่า เป็นมฤดกตกทอดมาแต่บรรพบุรุษ และแบ่งแยกกันปกครองแล้ว ต่อมาได้ตกลงให้บิดาจำเลยลงชื่อในโฉนด แต่ที่ดินก็คงปกครองตามเดิมเป็นเวลากว่า 30 ปี แม้ทางพิจารณาปรากฎว่าบรรพบุรุษฝ่ายโจทก์ตายก่อน หรือหลังบิดาจำเลยลงชื่อในโฉนดก็ไม่เป็นข้อสำคัญ และไม่เป็นเหตุให้โจทก์แพ้คดี

โอนทะเบียนซื้อขายที่ดินโดยรู้อยู่ว่าเป็นที่ของคนอื่นปกครองปรปักษ์เข้ามานานเจ้าของที่ดินฟ้องขอให้ศาลแสดงว่าที่ดินเป็นของตนได้
รับมฤดกที่ทั้งโฉนดซึ่งรวมเอาที่โจทก์มีกรรมสิทธิ์เข้าไปด้วยแล้วไปโอนขาย โจทก์ฟ้องขอให้ศาลพิพากษาเพิกถอนการรับมฤดกและการซื้อขายและแสดงว่าที่ ๆ โจทก์ปกครองเป็นของโจทก์ ดังนี้ศาลพิพากษาให้แสดงว่าที่ ๆ โจทก์ปกครองเป็นของโจทก์โดยไม่พิพากษาเพิกถอนการรับมฤดกแลการซื้อขาย

ในกรณีที่เป็นผัวเมียตามกฎหมายเก่า เมื่อไม่ปรากฏว่าทั้งสองฝ่ายมีสินเดิม ก็ต้องแบ่งสินสมรสให้แก่สามี 2 ส่วน ภรรยา 1 ส่วน
ศาลชั้นต้นฟังว่า จำเลยปกครองมฤดกแทนโจทก์ เมื่อศาลอุทธรณ์ยกฟ้องในข้อที่ไม่มีทรัพย์มฤดก โจทก์ฎีกาฝ่ายจำเลยเถียงในชั้นฎีกาในข้ออื่น มิได้เถียงในข้อปกครองแทน ดังนี้ศาลฎีกาคงถือว่าจำเลยปกครองมฤดกแทนโจทก์
โจทก์ฟ้องแบ่งมฤดกและตีราคามาในคำขอท้ายฟ้องด้วยนั้นศาลพิพากษาให้แบ่งทรัพย์ตามส่วนที่โจทก์ขอโดยไม่ต้องจำกัดให้ได้รับเกินราคาท้ายฟ้องได้เพราะการตีราคามานั้น เพื่อเรียกค่าธรรมเนียมศาล
ผู้ร้องขอส่วนแบ่งมฤดกมาในศาลชั้นต้น เมื่อคดีสู่ศาลสูง ผู้ร้องก็ยื่นคำร้องขอส่วนแบ่งในชั้นศาลสูงอีกได้โดยไม่ต้องทำเป็นอุทธรณ์ฎีกา