คำพิพากษาที่อยู่ใน Tags
มรดก

เจ้ามรดกตายในระหว่างที่โจทก์ซึ่งเป็นทายาทยังเป็นผู้เยาว์อยู่อายุความในการฟ้องคดีมรดกนั้นยังไม่สิ้นสุดลงจนกว่าผู้เยาว์บรรลุนิติภาวะครบ 1 ปีแล้ว

ผู้จัดการมฤดกทำสัญญาให้เช่าทรัพย์ในกองมฤดกโดยรับเงินจากผู้เช่าเป็นส่วนตัวด้วยและการเช่านั้นทำให้กองมฤดกเสียหาย ผู้รับมฤดกฟ้องขอให้เพิกถอนสัญญาเช่าได้

โจทก์ในคดีอนาถาขอเสียเงินค่าธรรมเนียม เจ้าพนักงานลืมเรียกค่าอ้างพินัยกรรมมารู้กันภายหลังที่ศาลพิพากษาแล้ว โจทก์ก็ขอชำระค่าอ้างให้ถูกต้องได้(อ้างฎีกาที่1033/82)
ศาลมีอำนาจที่จะฟังข้อเท็จจริงเป็นยุติและงดไม่สืบพยานที่คู่ความร้องขอสืบได้
บัญชีทรัพย์ที่ผู้ตายทำขึ้นนั้นไม่มีกฎหมายบังคับว่าผู้ตายจะต้องลงชื่อกำกับไว้ด้วย
เจ้าของที่ดินย่อมตีราคาที่ดินของตนได้ตามราคาที่ตนพอใจเจ้าของห้องแถวบนที่ดินนั้นจะขอให้ศาลกะราคาที่ดินเพื่อบรรเทาความเสียหายของตนนั้นไม่ได้

ผู้รับมฤดกตกลงโอนที่ดินมฤดกให้แก่ผู้รับมฤดกคนหนึ่งโดยผู้มีสิทธิรับมฤดกบางคนมิได้ยินยอมด้วย ผู้ที่มิได้ยินยอมด้วยนั้นฟ้องขอแบ่งได้

ผู้รับมรดกตกลงโอนที่ดินมรดกให้แก่ผู้รับมรดกคนหนึ่งโดยผู้มีสิทธิรับมรดกบางคนมิได้ยินยอมด้วย ผู้ที่มิได้ยินยอมด้วยนั้นฟ้องขอแบ่งได้

พินัยกรรมให้โจทก์ได้รับสิทธิ์อาศัยและสิทธิ์เก็บกินในห้องแถวผู้จัดการมฤดกได้มอบสิทธิ์นั้นให้โจทก์แล้ว ผู้จัดการย่อมไม่มีสิทธิ์ทำสัญญาให้คนอื่นเช่าห้องแถวนั้นได้ ถ้าหากผู้จัดการมฤดกทำสัญญาให้เช่าไป โจทก์ย่อมฟ้องขับไล่ผู้เช่าได้ โดยไม่ต้องคำนึงว่า ผู้เช่าจะทำโดยสุจริตหรือไม่

โจทก์ฟ้องขอแบ่งมฤดก ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยและเจ้ามฤดกมิได้เป็นสามีภริยากันโดยชอบด้วยกฎหมาย ไม่มีสิทธิได้รับมฤดก ดังนี้ ไม่เป็นปัญหาเกี่ยวด้วยสิทธิในครอบครัว ตามความหมายใน ป.ม.วิ.แพ่ง ม.248 วรรค 2 จำเลยฎีกาไม่ได้
บุตรของหญิงอันเกิดแต่ขายที่มิได้สมรสกันโดยถูกต้องตามกฎหมาย ไม่ถือว่าเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของชายนั้น ผู้ร้องสอดขอแบ่งมฤดกโดยอ้างว่าเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายอันเกิดแต่เจ้ามฤดกและจำเลยซึ่งเป็นมารดา เมื่อข้อเท็จจริงปรากฎว่าจำเลยมิได้เป็นภริยาชายโดยชอบด้วยกฎหมายแล้ว ก็ไม่ถือว่าผู้ร้องเป็นบุตรอันชอบด้วยกฎหมายของเจ้ามฤดก ศาลไม่แบ่งมฤดกให้

โจทก์ฟ้องขอแบ่งมรดก ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยและเจ้ามรดกมิได้เป็นสามีภริยากันโดยชอบด้วยกฎหมายไม่มีสิทธิได้รับมรดก ดังนี้ ไม่เป็นปัญหาเกี่ยวด้วยสิทธิในครอบครัวตามความหมายในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา248 วรรค 2 จำเลยฎีกาไม่ได้
บุตรของหญิงอันเกิดแต่ชายที่มิได้สมรสกันโดยถูกต้องตามกฎหมายไม่ถือว่าเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของชายนั้นผู้ร้องสอดขอแบ่งมรดกโดยอ้างว่าเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายอันเกิดแต่เจ้ามรดกและจำเลยซึ่งเป็นมารดา เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่าจำเลยมิได้เป็นภริยาชายโดยชอบด้วยกฎหมายแล้ว ก็ไม่ถือว่าผู้ร้องเป็นบุตรอันชอบด้วยกฎหมายของเจ้ามรดก ศาลไม่แบ่งมรดกให้

ให้การต่อสู้ว่าผู้ตายยกที่ให้ จะนำสืบว่าตนได้ปกครองปรปักษ์มา 10 ปี โดยผู้ตายรู้เห็นแต่ไม่ว่ากระไรนั้น สืบไม่ได้
ฟ้องว่าที่ดินที่พิพาทเป็นของตนทั้งหมด ทางพิจารณาได้ความว่าเป็นมรดก ศาลย่อมพิพากษาให้แบ่งกันได้ไม่เกินคำขอ

พฤตติการณ์ที่ถือว่าเป็นการปกครองมรดกร่วมกันมา
ทายาทที่ปกครองทรัพย์มรดกร่วมกันมาย่อมฟ้องร้องกันได้ ไม่ขาดอายุความตาม ม.1748 แม้จะได้ทำสัญญาจะแบ่งมรดกกันไว้ และได้มอบทรัพย์มฤดกให้ปกครองเมื่อพ้น 1 ปีนับแต่วันเจ้ามรดกตาย