คำพิพากษาที่อยู่ใน Tags
อายุความ

โจทก์กู้เงินนายอ่อนและมอบที่นาพิพาทซึ่งเป็นของโจทก์ให้นายอ่อนทำกินต่างดอกเบี้ย เมื่อโจทก์ชำระหนี้แก่นายอ่อนแล้ว โจทก์จะเข้าครอบครองจำเลยขัดขวางไม่ยอมให้โจทก์เข้าครอบครอง โดยอ้างว่าซื้อมาจากนายอ่อนพฤติการณ์เช่นนี้ย่อมถือว่า โจทก์ถูกจำเลยแย่งการครอบครอง
โจทก์ฟ้องคดีเป็นเวลาเกิน 1 ปี นับแต่วันที่โจทก์ถูกแย่งการครอบครองแล้ว คดีของโจทก์ย่อมขาดอายุความตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1375 วรรค 2

เมื่อเจ้ามฤดกตายแล้ว ผู้รับมฤดกได้ทำสัญญาตกลงแบ่งทรัพย์กันคนละส่วน แต่ยังไม่ได้แบ่งปันกัน และมอบเงินประกันการค้าน้ำมันกับบริษัทน้ำมัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกองมฤดก ให้อยู่ในความควบคุมดูแลของจำเลย ดั่งนี้ ถือว่าทายาทต่างยังเป็นเจ้าของรวมในเงินประกันนั้น จะนำมาตรา 1754 ป.พ.พ.มาใช้บังคับไม่ได้
ป.พ.พ.มาตรา 1748 วรรค 2 บัญญัติว่า สิทธิที่จะเรียกให้แบ่งทรัพย์มฤดกตามวรรคก่อนจะตัดโดยนิติกรรมเกินคราวละสิบปีไม่ได้นั้น หมายความว่าทายาทจะทำความตกลงกันห้ามไม่ให้ใครเรียกให้แบ่งทรัพย์มฤดกก็ย่อมทำได้ แต่ในการที่จะทำนิติกรรมห้ามเรียกแบ่งทรัพย์มฤดกนั้น จะห้ามได้แต่เพียงคราวละสิบปี เมื่อพ้นกำหนด 10 ปีแล้ว ทายาทย่อมมีสิทธิจะเรียกให้แบ่งได้เสมอตามทรัพย์สิทธิของเขา จะแปลกลับเป็นว่า ทายาทจะเรียกให้แบ่งทรัพย์ไม่ได้ เมื่อเกินสิบปีแล้วนั้น ไม่ได้

เมื่อเจ้ามรดกตายแล้ว ผู้รับมรดกได้ทำสัญญาตกลงแบ่งทรัพย์กันคนละส่วน แต่ยังไม่ได้แบ่งปันกัน และมอบเงินประกันการค้าน้ำมันกับบริษัทน้ำมัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกองมรดกให้อยู่ในความควบคุมดูแลของจำเลย ดั่งนี้ ถือว่าทายาทต่างยังเป็นเจ้าของรวมในเงินประกันนั้น จำนำมาตรา1754 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาใช้บังคับไม่ได้
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1748 วรรค 2 บัญญัติว่าสิทธิที่จะเรียกให้แบ่งทรัพย์มรดกตามวรรคก่อนจะตัดโดยนิติกรรมเกินคราวละสิบปีไม่ได้นั้น หมายความว่าทายาทจะทำความตกลงกันห้ามไม่ให้ใครเรียกให้แบ่งทรัพย์มรดกก็ย่อมทำได้ แต่ในการที่จะทำนิติกรรมห้ามเรียกแบ่งทรัพย์มรดกนั้นจะห้ามได้แต่เพียงคราวละสิบปีเมื่อพ้นกำหนด 10 ปีแล้ว ทายาทย่อมมีสิทธิจะเรียกให้แบ่งได้เสมอตามทรัพยสิทธิของเขา จะแปลกลับเป็นว่าทายาทจะเรียกให้แบ่งทรัพย์ไม่ได้ เมื่อเกินสิบปีแล้วนั้นไม่ได้

การที่ตกลงกันเอาดอกเบี้ยจำนองที่ค้างชำระมาทำบันทึกเป็นสัญญาจำนอง เป็นรับต้นเงินเพิ่มขึ้นนั้น มีผลทำให้หนี้ดอกเบี้ยเดิมระงับ กลายเป็นหนี้เงินขึ้นใหม่ ตามประมวลกฎหมายแพ่ง มาตรา 655 ซึ่งมีอายุความ 10 ปี

การที่ตกลงกันเอาดอกเบี้ยจำนองที่ค้างชำระมาทำบันทึกท้ายสัญญาจำนอง เป็นรับต้นเงินเพิ่มขึ้นนั้น มีผลทำให้หนี้ดอกเบี้ยเดิมระงับ กลายเป็นหนี้ต้นเงินขึ้นใหม่ ตามประมวลกฎหมายแพ่ง มาตรา 655ซึ่งมีอายุความ 10 ปี

ในสัญญาจำนองปรากฏว่า กลายเป็นผู้รับจำนองแต่ผู้เดียว แม้จำเลยนำสืบว่า จำเลยได้ออกเงินร่วมกับผู้ตายในการรับจำนองนั้นไม่เป็นการสิบแก้ไข้เอกสาร หาต้องห้ามตามกฎหมายไม่
โจทก์ฟ้องขอให้ศาลสั่งตั้งหลักฐานสิทธิเรียกร้องสำหรับทรัพย์มฤดกที่ยังมีอยู่นอกจากบัญชีทรัพย์ท้ายฟ้องน้น ย่อมทำไม่ได้ เพราะเป็นการยืดอายุความไม่เป็นธรรมแก่จำเลย

ในคดีละเมิด โจทก์ฟ้องกล่าวว่า เพิ่งทราบการละเมิดหลังจากผู้ทำละเมิดวายชนม์ เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2488 โจทก์ฟ้องคดีเมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2489 ซึ่งอยู่ภายในกำหนด 1 ปี ดังนี้ แม้จำเลยจะให้การตัดฟ้องว่า โจทก์ฟ้องคดีเกิน 1 ปี ก็ตาม ศาลก็จำต้องพิจารณาข้อเท็จจริงต่อไป เพราะข้อที่โจทก์รู้ถึงการละเมิดวันใดยังเป็นข้อเท็จจริงที่จะต้องสืบ.

ในคดีละเมิด โจทก์ฟ้องกล่าวว่า เพิ่งทราบการละเมิดหลังจากผู้ทำละเมิดวายชนม์ เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2488 โจทก์ฟ้องคดีเมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2489 ซึ่งอยู่ภายในกำหนด 1 ปี ดังนี้ แม้จำเลยจะให้การตัดฟ้องว่า โจทก์ฟ้องคดีเกิน 1 ปี ก็ตามศาลก็จำต้องพิจารณาข้อเท็จจริงต่อไป เพราะข้อที่โจทก์รู้ถึงการละเมิดวันใดยังเป็นข้อเท็จจริงที่จะต้องสืบ

ซื้อซีเมนต์จากผู้ขายไว้โดยสุจริต ภายหลังปรากฏว่าซีเมนต์รายนี้ถูกคนร้ายลักมาจากผู้อื่น อัยยการได้เป็นโจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษคนร้าย ศาลมีคำพิพากษาให้คืนแก่ผู้อื่นซึ่งเป็นเจ้าของ ดังนี้ ผู้ซื้อฟ้องเรียกเงินคืนจากผู้ขายได้ และในกรณีเช่นนี้ คดีอาญาที่อัยยการฟ้องคนร้ายนั้น หาใช่คดีเดิมตามความหมายแห่ง ป.พ.พ.มาตรา 481 ไม่ ผู้ขายจะยกอายุความ 3 เดือนมาตัดฟ้องไม่ได้

ซื้อซีเมนต์จากผู้ขายไว้โดยสุจริต ภายหลังปรากฏว่าซีเมนต์รายนี้ถูกคนร้ายลักมาจากผู้อื่น อัยการได้เป็นโจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษคนร้าย ศาลมีคำพิพากษาให้คืนแก่ผู้อื่นซึ่งเป็นเจ้าของ ดังนี้ ผู้ซื้อฟ้องเรียกเงินคืนจากผู้ขายได้และในกรณีเช่นนี้คดีอาญาที่อัยการฟ้องคนร้ายนั้นหาใช่คดีเดิมตามความหมายแห่ง ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 481 ไม่ ผู้ขายจะยกอายุความ 3 เดือนมาตัดฟ้องไม่ได้