คำพิพากษาที่อยู่ใน Tags
สิทธิครอบครอง

เมื่อปรากฏว่าที่นาพิพาทที่จำเลยเช่าทำนั้นอยู่ในเขตโฉนดของโจทก์และเจ้าของนาได้ยินยอมคืนให้โจทก์แล้วจำเลยผู้เช่าเป้นแต่เพียงผู้ครอบครองแทนเจ้าของ เมื่อเจ้าของยอมคืนไปแล้วจำเลยก็ไม่มีสิทธิหรือหน้าที่อย่างใดที่จะมาขัดขวาง
การครอบครองที่ดินในโฉนดของผู้อื่นเช่นในกรณีนี้ เมื่อผู้ครอบครองคืนที่ให้เจ้าของโฉนด(โจทก์)หรือสละทิ้งที่นั้นแล้วเจ้าของโฉนดในที่ตรงนั้น(โจทก์) ย่อมเข้าครอบครองถืออำนาจเป็นเจ้าของได้ต่อไปโดยไม่ต้องเปลี่ยนแก้ทางทะเบียนประการใด.

ซื้อขายที่ดินมือเปล่าโดยไม่ได้ทำเป็นหนังสือย่อมไม่สมบูรณ์ตาม กฎหมาย แต่เมื่อผู้ขายได้สละสิทธิ์ครอบครองให้ตกไปยังผู้ซื้อแล้ว ผู้ซื้อก็ได้สิทธิ์ครอบครองนั้นทันที

แม้ทางพิพาทเป็นที่สาธารณะแต่อำเภอได้ออกใบเหยียบย่ำให้จำเลยคร่อมทางสาธารณะนี้ เมื่อจำเลยทำการล้อมรั้วในที่ดินของจำเลยตามใบเหยียบย่ำนั้นโดยหลงเข้าใจว่าจำเลยมีสิทธิครอบครองที่ดินตามใบเหยียบย่ำ และโจทก์สืบไม่ได้ว่าจำเลยรู้มาก่อนว่าทางพิพาทเป็นทางสาธารณะดังนี้จำเลยไม่มีความผิดตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 336(2)

ตามคำให้การของจำเลยอ่านรวมกันพออนุมานได้ว่าจำเลยโต้เถียงเรื่องการซื้อขายที่พิพาทว่า เป็นการไม่สุจริต ก็ถือว่าจำเลยโต้เถียงว่า โจทก์ทำการโดยไม่สุจริตแล้ว
ในข้อโต้เถียงเรื่องสุจริตหรือไม่นั้นมี ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 6 บัญญัติเป็นข้อสันนิษฐานไว้ก่อนว่าบุคคลทุกคนกระทำการโดยสุจริต ฉะนั้นเมื่อจำเลยโต้เถียงว่าโจทก์กระทำการโดยไม่สุจริต จำเลยย่อมมีหน้าที่พิสูจน์แสดงหักล้างข้อสันนิษฐานนี้
ที่ดินซึ่งเป็นที่มีโฉนดเป็นหลักฐาน แม้หากจำเลยจะได้ใช้สิทธิครอบครองที่พิพาทซึ่งอยู่ภายในโฉนดมาโดยปรปักษ์ต่อเจ้าของเดิมเป็นเวลากว่า 10 ปีแล้วก็ตามจำเลยมิได้จดทะเบียนสิทธิตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1299 วรรคสอง จะยกสิทธิครอบครองอันยังมิได้จดทะเบียนนั้นเป็นข้อต่อสู้โจทก์ผู้ได้ที่มาโดยเสียค่าตอบแทนและโดยสุจริตและได้จดทะเบียนโอนซื้อขายกันต่อพนักงานเจ้าหน้าที่โดยชอบด้วยกฎหมายแล้วไม่ได้

เจ้าของที่ดินมือเปล่าได้อุทิศที่ดินให้แก่กระทรวงศึกษาธิการเพื่อใช้เป็นที่ตั้งมหาวิทยาลัยและโรงเรียนแล้ว เช่นนี้ย่อมถือได้ว่าเจ้าของที่ดินนั้นได้สละเจตนาครอบครองแล้วการครอบครองย่อมสิ้นสุดลงหมดสิทธิในที่ดินนั้นต่อไป ไม่มีทางจะเอาคืนได้

เจ้าของที่ดินมือเปล่าได้อุทิศที่ดินให้แก่กระทรวงศึกษาธิการเพื่อใช้เป็นที่ตั้งมหาวิทยาลัยและโรงเรียนแล้ว เช่นนี้ย่อมถือได้ว่าเจ้าของที่ดินนั้นได้สละเจตนาครอบครองแล้วการครอบครองย่อมสิ้นสุดลงหมดสิทธิในที่ดินนั้นต่อไป ไม่มีทางจะเอาคืนได้

ผู้ที่ได้รับใบเหยียบย่ำจากเจ้าพนักงานแล้วย่อมมีสิทธิที่จะหวงห้ามมิให้ผู้อื่นเข้าไปแบ่งทำประโยชน์ในที่ๆ ได้จับจองไว้ได้ แม้ว่าผู้จับจองนั้นจะยังไม่มีสิทธิครอบครองเลยก็ตาม ทั้งนี้ภายในกำหนดเวลา 2 ปีตามที่กฎหมายกำหนดให้ผู้จับจองต้องทำประโยชน์ในที่ดินนั้น และผู้ใดจะอ้างอายุความหนึ่งปีเรื่องการแย่งการครอบครองตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1375 มาใช้ยันกับผู้ได้รับใบเหยียบย่ำภายในกำหนดเวลา 2 ปีนั้นก็ไม่ได้

การเข้าถางที่รกร้างว่างเปล่า ครอบครองมานั้น แม้จะมิได้ขออนุญาตให้ถูกต้องตาม พ.ร.บ.ออกโฉนดที่ดินฉบับที่ 6 ก็ยังได้สิทธิครอบครองในที่ดินนั้นตาม ป.ม.แพ่งฯมาตรา 1367
ผู้ถือใบเหยียบย่ำ ซึ่งออกทับที่ ที่มีผู้ครอบครองอยู่ก่อนร้องขอใบเหยียบย่ำ จะใช้สิทธิในใบเหยียบย่ำยันผู้ครอบครองอยู่ก่อนนั้นมิได้ แม้ผู้ครอบครองจะเข้าครอบครองโดยมิได้ขออนุญาตให้ดถูกต้องตาม พ.ร.บ.ออกโฉนดที่ดินฉบับที่ 6 ก็ดี

การเข้าถางที่รกร้างว่างเปล่า ครอบครองมานั้น แม้จะมิได้ขออนุญาตให้ถูกต้องตามพ.ร.บ.ออกโฉนดที่ดิน ฉบับที่ 6 ก็ยังได้สิทธิครอบครองในที่ดินนั้นตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1367
ผู้ถือใบเหยียบย่ำ ซึ่งออกทับที่ ที่มีผู้ครอบครองอยู่ก่อนร้องขอใบเหยียบย่ำจะใช้สิทธิในใบเหยียบย่ำยันผู้ครอบครองอยู่ก่อนนั้นมิได้แม้ผู้ครอบครองจะเข้าครอบครองโดยมิได้ขออนุญาตให้ถูกต้องตาม พ.ร.บ.ออกโฉนดที่ดิน ฉบับที่ 6 ก็ดี

ขายที่ดินซึ่งไม่มีหนังสือสำคัญและมอบให้ผู้ซื้อครอบครองไว้แล้ว แม้จะมิได้ทำนิติกรรมซื้อขายให้ถูกต้อง ก็ถือได้ทำนิติกรรมซื้อขายสละสิทธิครอบครองแล้ว ผู้ซื้อครอบครองมากว่า 1 ปี ย่อมได้สิทธิครอบครอง