คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 108/2493

ผู้ให้เช่าเดิมตาม พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯมาตรา 16(6)นั้นหมายความถึงผู้รับโอนกรรมสิทธิ์มาจากผู้ให้เช่าเดิมด้วย (อ้างฎีกาที่ 845/2490)

ผู้รับโอนกรรมสิทธิ์ห้องแถวที่ให้เช่า ย่อมมีสิทธิร้องขอต่อคณะกรรมการฯ เพื่อขอเข้าอยู่ในเคหะที่ให้เช่าได้

ค่าเสียหายที่เกิดขึ้นเพราะผู้เช่าไม่ยอมออกจากเคหะที่เช่านั้น ผู้ให้เช่ามีสิทธิให้ชดใช้ได้ตั้งแต่วันครบกำหนดที่มติกรรมการให้ออกจนกว่าผู้เช่าจะออกไปโดยพิเคราะห์ถึงทำเลการค้าและผลกำไรของร้านใกล้เคียง แต่ผู้ให้เช่าไม่มีสิทธิเลิกสัญญา และเรียกค่าเสียหายก่อนได้รับความยินยอมจากคณะกรรมการฯ นอกจากค่าเช่าที่ค้างเท่านั้น แต่ถ้าผู้ให้เช่าไม่ฟ้องเรียกค่าเช่า ศาลจะบังคับให้ใช้ค่าเสียหายแทนค่าเช่าไม่ได้

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้เช่าห้องแถวของ ป.ทำการค้าค่าเช่าเดือนละ 90 บาท โจทก์ได้ซื้อห้องแถวนั้นจาก ป. และต่อมาได้บอกเลิกการเช่ากับจำเลย คณะกรรมการควบคุมค่าเช่าได้ลงมติให้โจทก์เข้าอยู่ทำกินในห้องนี้ได้ จำเลยไม่ยอมออกและไม่ส่งค่าเช่า จำเลยให้การต่อสู้หลายประการ และฟ้องแย้งขอให้ศาลเพิกถอนคำยินยอมหรืออนุญาตคณะกรรมการฯ

ศาลชั้นต้นเห็นว่า โจทก์ผู้รับโอนไม่มีอำนาจร้องขอต่อคณะกรรมการฯ พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ มาตรา 16 ข้อ 6 ให้สิทธิร้องได้เฉพาะผู้ให้เช่าคนแรกมติคณะกรรมการเป็นโมฆะแต่ฟังว่า จำเลยค้างค่าเช่ามากกว่า 15 เดือน ไม่ยอมออก โจทก์เสียหาย พิพากษาขับไล่ให้ออกใน 1 เดือนและใช้ค่าเสียหาย 3000 บาทกับดอกเบี้ยร้อยละ 7 ครึ่งต่อปีตั้งแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จส่วนค่าเสียหายต่อไปเดือนละ 200 บาทนั้นโจทก์ไม่ได้เสียค่าขึ้นศาลตามพระราชบัญญัติแก้ไขประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งฉบับที่ 2 จึงไม่บังคับ

ศาลอุทธรณ์เห็นว่า ผู้ให้เช่าเดิม หมายถึงโจทก์ผู้รับโอนด้วยพิพากษาแก้ให้ขับไล่และให้ใช้ค่าเสียหายเดือนละ 200 บาท ตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2490 ซึ่งเป็นวันครบกำหนดให้ออกตามมติคณะกรรมการฯ จนกว่าจะออกไป

จำเลยและโจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า ผู้ให้เช่าเดิมตามมาตรา 16(6) พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ 2489 มีความหมายถึงผู้รับโอนกรรมสิทธิมาจากผู้ให้เช่าเดิมด้วย ส่วนค่าเสียหายที่จำเลยไม่ยอมออกไป ฟังว่าห้องรายพิพาทอยู่ในตลาดทำเลการค้าดี ห้องใกล้เคียงค้าขายได้กำไรอย่างน้อยเดือนละ 200 ถึง 300 บาท จำเลยต้องรับผิดและเห็นพ้องด้วยศาลอุทธรณ์ ส่วนค่าเสียหายก่อนฟ้อง 15 เดือนนั้น ได้ความว่าจำเลยเช่ามาครั้งเจ้าของเดิม โจทก์จะใช้สิทธิเลิกสัญญาได้ต่อเมื่อได้รับความยินยอมจากคณะกรรมการฯ โจทก์จะเรียกค่าเสียหายก่อนสัญญาเช่าได้เลิกกันแทนค่าเช่าหาได้ไม่ โจทก์ควรจะได้แต่ค่าเช่าเท่านั้นแต่หาได้ฟ้องเรียกค่าเช่าไม่ ศาลจะบังคับให้จำเลยใช้ค่าเสียหายแทนค่าเช่าไม่ได้

พิพากษายืน