คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1085/2536

การกระทำอันจะเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 148 นั้น ในส่วนของการกระทำจะต้องเป็นการใช้อำนาจ ในตำแหน่งโดยมิชอบ แต่ถ้าใช้นอกตำแหน่งก็ไม่เป็นความผิด ตามมาตรานี้ จำเลยเป็นเจ้าพนักงานตำรวจมีอำนาจหน้าที่จับกุมผู้กระทำผิดกฎหมายได้ทั่วราชอาณาจักร ได้ใช้อำนาจในตำแหน่งแกล้งกล่าวหาผู้เสียหายว่ากระทำผิดต่อพระราชบัญญัติป่าไม้ในขณะที่ผู้เสียหายกำลังเลื่อยไม้ที่ขึ้นอยู่ในที่ดินที่มีน.ส.3 ของตนเอง ซึ่งถือว่ามีสิทธิกระทำได้โดยชอบทั้งนี้เพื่อมิให้ผู้เสียหายขัดขวางในการที่จำเลยกับพวกจะยึดเอาเลื่อยยนต์ของผู้เสียหายไป เป็นการกระทำที่ข่มขืนใจผู้เสียหายให้ยอมมอบทรัพย์สินให้แก่จำเลยกับพวกจึงเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 148

โจทก์ฟ้องและแก้ไขคำฟ้อง ขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 148, 157, 83

จำเลยให้การปฏิเสธ

ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 148, 83 จำคุก 5 ปี

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์ภาค 3 พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 158 จำคุก 3 ปี

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า ในวันเกิดเหตุเวลาประมาณ 11 นาฬิกาขณะที่ผู้เสียหายกำลังเลื่อยไม้ขี้เหล็กป่าที่ขึ้นอยู่ในที่ดินมี น.ส.3 ของตนเอง ซึ่งมีสิทธิกระทำได้โดยชอบด้วยกฎหมายจำเลยซึ่งเป็นเจ้าพนักงานตำรวจได้ร่วมกับพวกอีก 1 คนแกล้งกล่าวหาว่า ผู้เสียหายกระทำผิดต่อพระราชบัญญัติป่าไม้แล้วจำเลยกับพวกได้ยึดเอาเลื่อยยนต์ของผู้เสียหายที่ใช้เลื่อยไม้ดังกล่าวไปเป็นประโยชน์ส่วนตัวหรือผู้อื่นโดยสุจริต และวินิจฉัยว่าองค์ประกอบความผิดในส่วนของการกระทำตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 148 นั้น ได้แก่การใช้อำนาจในตำแหน่งโดยมิชอบ ข่มขืนใจหรือจูงใจผู้อื่นผู้กระทำเป็นเจ้าพนักงาน มีเจตนาพิเศษเพื่อให้บุคคลใดมอบให้หรือหามาให้ซึ่งทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดแก่ตนเองหรือผู้อื่น อันมีความหมายว่า การใช้อำนาจต้องใช้ในตำแหน่ง ถ้าใช้นอกตำแหน่งก็ไม่เป็นความผิดตามมาตรานี้เมื่อได้มีการใช้อำนาจในตำแหน่งแล้ว แต่เป็นการใช้โดยมิชอบจึงอยู่ในความหมายของมาตรานี้ คดีนี้จำเลยเป็นเจ้าพนักงานตำรวจมีอำนาจหน้าที่จับกุมผู้กระทำผิดกฎหมายได้ทั่วราชอาณาจักรได้ใช้อำนาจในตำแหน่งแกล้งกล่าวหาว่าผู้เสียหายกระทำผิดต่อพระราชบัญญัติป่าไม้ แต่ความจริงผู้เสียหายมิได้กระทำผิดแต่อย่างใด การที่จำเลยกล่าวหาเช่นนั้นก็เพื่อมิให้ผู้เสียหายขัดขวางในการที่จำเลยกับพวกยึดเอาเลื่อยยนต์ของผู้เสียหายไปถือได้ว่าเป็นการข่มขืนใจผู้เสียหายให้ยอมมอบทรัพย์สินให้แก่จำเลยกับพวก การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดตามมาตรา 148

พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 148 ประกอบมาตรา 83 ให้บังคับคดีตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น