คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1392/2511

ถ้าฟังข้อเท็จจริงได้ว่าจำเลยเช่าซื้อเครื่องยนต์ดิสเตอร์กับเครื่องสีข้าวเบอร์ 2 จากโจทก์โดยทำหนังสือสัญญาไว้และต่อมาจำเลยเอาเครื่องยนต์กับเครื่องสีข้าวดังกล่าวมาเปลี่ยนเอาเครื่องยนต์รัสตันกับเครื่องสีข้าวครึ่งท่อนไปแทน โดยจำเลยยอมให้โจทก์บันทึกการแลกเปลี่ยนนี้ไว้ในสัญญาเดิม ดังนี้ สัญญาฉบับนี้ก็คือสัญญาเช่าซื้อเครื่องยนต์รัสตันและเครื่องสีข้าวครึ่งท่อนนั่นเอง ถ้าจำเลยผิดสัญญาโจทก์ย่อมมีสิทธิเรียกเครื่องยนต์รัสตันกับเครื่องสีข้าวครึ่งท่อนคืนตามสัญญาฉบับนี้ได้

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเช่าซื้อเครื่องยนต์ยี่ห้อดิสเตอร์และเครื่องสีข้าวเบอร์ ๒ ได้ทำสัญญาเป็นหนังสือไว้ ต่อมาจำเลยเอาเครื่องยนต์และเครื่องสีข้าวดังกล่าวมาเปลี่ยนเอาเครื่องยนต์รัสตันกับเครื่องสีข้าวครึ่งท่อนไป ได้บันทึกข้อความการเปลี่ยนนี้ไว้ในสัญญาฉบับเดิม บัดนี้ จำเลยไม่ชำระค่าเช่าซื้อ ขอให้ศาลบังคับให้จำเลยคืนเครื่องยนต์และเครื่องสีข้าวหรือใช้ราคา ๒๒,๐๐๐ บาท

จำเลยต่อสู้ว่า โจทก์ขายเครื่องยนต์รัสตันกับเครื่องสีข้าวครึ่งท่อนให้ราคา ๑๕,๐๐๐ บาท โดยหักกลบลบหนี้กับเงินที่จำเลยชำระเป็นค่าเช่าซื้อเครื่องยนต์ดิสเตอร์ไว้แล้ว จำเลยไม่รู้เห็นในการบันทึกเปลี่ยนเครื่องยนต์ในสัญญา

ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษายกฟ้อง

โจทก์อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นวินิจฉัยข้อเท็จจริงแล้วพิพากษาใหม่

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ถ้าฟังข้อเท็จจริงได้ตามฟ้อง สัญญาเช่าซื้อเครื่องยนต์ดิสเตอร์และเครื่องสีข้าวเบอร์ ๒ ก็คือสัญญาเช่าซื้อเครื่องยนต์รัสตันนั่นเอง โจทก์จึงมีสิทธิฟ้องเรียกเครื่องยนต์รัสตันและเครื่องสีข้าวครึ่งท่อนคืนตามสัญญาเช่าซื้อนั้นได้

พิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลล่างทั้งสอง ให้ศาลชั้นต้นวินิจฉัยข้อเท็จจริงแล้วพิพากษาใหม่