คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 167/2489

ที่จะเป็นผิดตามมาตรา 6 แห่งพระราชบัญญัติโรงรับจำนำ จำเลยต้องเอาทรัพย์สิ่งของไว้เป็นประกันเงินที่ยืมเป็นปกติธุระ

หากผู้ยืม 2-3 คนเกรงใจจำเลย ขืนใจให้จำเลยเอาเสื้อผ้าไว้เป็นประกันการยืม จำเลยรับไว้ไม่บ่อยครั้ง ไม่ถือว่าเป็นปกติธุระและไม่ผิดตาม พระราชบัญญัติโรงรับจำนำ

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยตั้งโรงรับจำนำ รับจำนำทรัพย์โดยไม่ได้รับอนุญาต ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติโรงรับจำนำ มาตรา 6, 7, 31

จำเลยให้การปฏิเสธ

ศาลชั้นต้นฟังว่า จำเลยได้ให้พยานโจทก์และคนอื่นยืมเงินไปหลายรายโดยวิธีเอาทรัพย์สิ่งของไว้เป็นประกัน โดยยอมให้ไถ่คืนในภายหลัง พอฟังได้ว่าจำเลยได้ทำการเป็นปกติธุระ ต้องถือว่าจำเลยได้ตั้งโรงรับจำนำตามความหมายใน มาตรา 6 แห่งพระราชบัญญัติโรงรับจำนำ พ.ศ. 2480 แล้ว พิพากษาให้ปรับ 300 บาท

จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ไม่ฟังว่าจำเลยได้กระทำการเป็นปกติธุระพิพากษากลับให้ยกฟ้อง

โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่า พยานโจทก์ 4 คนเคยยืมเงินจากจำเลยบางคนยืมหลายครั้ง จำเลยมิได้เรียกเอาทรัพย์เป็นประกันเลย การยืมครั้งหลังจำเลยก็มิได้เรียกเอาทรัพย์เป็นประกัน หากแต่ผู้ยืมเกรงใจขืนใจให้จำเลยเอาเสื้อผ้าไว้เป็นประกัน จำเลยเสียมิได้ก็รับเอาไว้จากบุคคลเพียง 2-3 คน ไม่ปรากฏว่ารับเอาไว้บ่อยครั้ง ยังไม่พอให้ฟังว่าจำเลยได้ทำการเป็นปกติธุระ จึงพิพากษายืนให้ยกฟ้อง