คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 168/2491

ผู้มีสิทธิได้รับมฤดกเข้ามาอยู่+ที่มฤดกเมื่อ-เกิน 1 ปีนับแต่+มฤดกตาย ผู้รับมฤดกคนที่+ครองที่มฤดก ย่อมฟ้องขับไล่ได้

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยบุกรุกแย่งกรรมสิทธิที่ดินของโจทก์ 3 แปลง +ให้ห้ามมิให้เกี่ยวข้องต่อไปทาง พิจารณาได้ความว่าโจทก์เป็นเจ้าของเพียง 2 กะบิ้งเท่านั้น ศาล+พิพากษาห้ามจำเลยมิให้เกี่ยวข้อง +ที่ดิน 2 กะบิ้งอันเป้นของโจทก์+ได้

ปัญหาที่ขึ้นมาสู่ศาลฎีกา มีเฉพาะที่เกี่ยวกับทรัพย์อันดับที่ ๑,๖,๗ ตามบัญชีท้ายฟ้อง ซึ่งโจทก์ฟ้องว่า เดิมเป็นของนายแดง สามีนางฝ่ายและบิดาโจทก์อีก ๕ คน นายแดงได้ยกให้โจทก์ก่อนตาย เมื่อนายแดงตายแล้ว จำเลยทั้งสองซึ่งเป็นบุตรนายแดง เกิดจากภิริยาอื่น ได้บุกรุกแย่งกรรมสิทธิ จึงขอให้ศาลสั่งห้ามจำเลยและบริวารมิให้เกี่ยวข้อง

จำเลยต่อสู้ว่า เป็นทรัพย์ของจำเลยซึ่งตายายจำเลยยกให้ และตัดฟ้องว่าฟ้องเกิน ๑ ปี ขาดอายุความมฤดกแล้ว

ศาลชั้นต้นฟังว่าทรัพย์ที่ฟ้องเป็นมฤดกของนายแดง จึงให้แบ่งกันระหว่างโจทก์จำเลย

ศาลอุทธรณ์ฟังว่าเป็นทรัพย์ของโจทก์ จึงพิพากษาแก้ ห้ามมิให้จำเลยและบริวารเข้ามาเกี่ยวข้อง

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกา ฟังข้อเท็จจริงว่า ทรัพย์พิพาทเป็นของนายแดงอยู่จนนายแดงตาย จึงเป็นมฤดกตกทอดแก่โจทก์ จำเลย แต่ปรากฏว่าจำเลยได้ครอบครองที่ดินพิพาทเว้นแต่ที่นา ตำบลชายเขา หมายเลย ๑ ฉะเพาะกะบิ้งที่ ๑,๒ เท่านั้นที่โจทก์ได้ทำเกิน ๑ ปีแล้ว โจทก์จำเลยจึงควรได้สิทธิเท่าที่ตนครอบครองมา จึงพิพากษาแก้ว่า ที่นาตำบลชายเขาหมายเลข ๑ กะบิ้ง ๑,๒ เป็นของโจทก์ ห้ามมิให้จำเลยเกี่ยวข้อง กับให้นายชื่น จำเลย คืนข้าว ๖๕ เลียง หรือให้ใช้ราคาเป็นเงิน ๓๒ บาท ๕๐ สตางค์ ให้แก่โจทก์