คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1724/2515

คดีก่อน โจทก์ฟ้องจำเลยขอให้โอนที่นาและให้ใช้ค่าเสียหายในการที่จำเลยหรือบริวารแย่งเก็บเกี่ยวเอาข้าวเปลือกเป็นค่าเช่าที่นาพิพาทไปก่อนฟ้อง ศาลพิพากษาให้โจทก์ชนะคดี ระหว่างที่คดีก่อนอยู่ในระหว่างพิจารณาของศาลชั้นต้น ศาลอุทธรณ์และศาลฎีกาจำเลยหรือบริวารได้แย่งเอาข้าวเปลือกจากบุคคลที่สามซึ่งเช่านาพิพาทไปเป็นค่าเช่านาพิพาทอีก 4 ปี ดังนี้ โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยคืนข้าวเปลือกที่เอาไปหรือใช้ราคาได้ ไม่เป็นฟ้องซ้ำ เพราะการแย่งเอาข้าวเปลือกนี้จำเลยได้กระทำเป็นครั้งๆ ตามระยะเวลาของการเก็บเกี่ยวข้าว ขณะโจทก์ฟ้องคดีก่อนการละเมิดของจำเลยตามฟ้องคดีหลังยังไม่เกิด โจทก์ไม่อาจใช้สิทธิทางศาลฟ้องจำเลยเสียในคราวเดียวกับที่คดีก่อนได้

โจทก์ฟ้องว่า ก่อนคดีนี้โจทก์ฟ้องจำเลยขอให้โอนที่นาให้โจทก์ และให้จำเลยใช้ค่าเสียหายในการที่จำเลยหรือบริวารแย่งเก็บเกี่ยวเอาข้าวเปลือกเป็นค่าเช่าที่นาพิพาทสำหรับ พ.ศ.๒๕๐๕ และ ๒๕๐๖ และโจทก์ชนะคดีนั้น แต่หลังจากโจทก์ฟ้องคดีนั้นและในระหว่างที่คดีอยู่ระหว่างพิจารณาของศาลชั้นต้นศาลอุทธรณ์ศาลฎีกา จำเลยหรือบริวารได้เข้าไปแย่งเอาข้าวเปลือกเป็นค่าเช่านาพิพาทไปอีก๔ ปี คือ ปี ๒๕๐๗ ถึง ๒๕๑๐ รวมข้าวเปลือก ๕๒๐ ถัง คิดเป็นเงิน ๕,๒๐๐ บาท ขอให้บังคับจำเลยคืนข้าวเปลือก ๕๒๐ ถัง หรือชำระเงิน ๕,๒๐๐ บาทพร้อมดอกเบี้ยนับแต่วันที่ศาลฎีกาพิพากษาคดีเดิม

จำเลยต่อสู้ว่า โจทก์ฟ้องซ้ำ

โจทก์จำเลยรับกันว่าเป็นบุคคลเดียวกับโจทก์จำเลยในคดีก่อน และว่าโจทก์จำเลยมิได้เข้าทำนาพิพาท แต่ให้บุคคลที่สามเช่าทำ เมื่อผู้เช่าเก็บเกี่ยวข้าวแล้วโจทก์จำเลยไปตวงข้าวเปลือกเอาเป็นค่าเช่ามาจากผู้เช่า โจทก์จำเลยไม่สืบพยาน

ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่าฟ้องโจทก์ไม่เป็นฟ้องซ้ำ พิพากษาให้จำเลยคืนข้าวเปลือกหรือชำระเงินเป็นราคาข้าวเปลือกตามฟ้องพร้อมดอกเบี้ย

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์เห็นว่าโจทก์ฟ้องซ้ำ พิพากษากลับให้ยกฟ้อง

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า คดีนี้โจทก์ฟ้องเรียกค่าเสียหายที่จำเลยแย่งเอาข้าวเปลือกซึ่งเป็นค่าเช่านาพิพาท โดยจำเลยได้กระทำในระยะภายหลังจากที่โจทก์ได้ฟ้องจำเลยในคดีก่อนแล้ว และการแย่งเอาข้าวเปลือกนี้จำเลยได้กระทำเป็นครั้ง ๆ ตามระยะเวลาของการเก็บเกี่ยวข้าว ดังนั้น ในขณะที่โจทก์ฟ้องคดีก่อนการละเมิดของจำเลยตามฟ้องในคดีนี้ยังไม่ได้เกิดขึ้น โจทก์ย่อมยังไม่มีทางจะทราบหรือคาดคิดได้ว่าจำเลยจะกระทำการละเมิดที่ฟ้องนี้หรือไม่ และโจทก์จะเสียหายเท่าใด เมื่อยังไม่มีกรณีละเมิดอันเป็นการโต้แย้งสิทธิของโจทก์ โจทก์จะใช้สิทธิทางศาลฟ้องจำเลยเสียในคราวเดียวกับที่ฟ้องคดีก่อนยังมิได้ ฉะนั้นการที่โจทก์มาฟ้องคดีนี้ภายหลังจึงไม่เป็นการฟ้องซ้ำและไม่ต้องห้ามตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๑๔๘

พิพากษากลับ ให้บังคับคดีตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น