คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 180/2508

โจทก์เป็นผู้ทรงเช็คโดยได้รับการสลักหลังมาจากผู้ทรงคนอื่นเมื่อไม่ปรากฏว่าโจทก์ได้รับเช็คไว้โดยไม่สุจริตการที่จำเลยขออายัดเช็คนั้นต่อธนาคารไม่ทำให้จำเลยพ้นจากความรับผิดในฐานะเป็นผู้สั่งจ่ายเช็คนั้นได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 989 ประกอบกับมาตรา914

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยได้สั่งจ่ายเช็คเพื่อชำระหนี้แก่โจทก์เมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม 2505 แต่ในวันสืบพยานปรากฏว่าโจทก์ได้เช็คนี้มาเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2505 โดยการสลักหลังจากผู้ทรงอีกคนหนึ่งดังนี้ เมื่อจำเลยเป็นผู้สั่งจ่ายเช็ค แล้วต่อมาโจทก์ได้เป็นผู้ทรงเช็คนั้นก็เป็นอันถือได้ว่าจำเลยมีความผูกพันต่อโจทก์ตามเช็คนั้น แม้การที่โจทก์ได้เช็คไว้ข้อเท็จจริงตามทางพิจารณาจะแตกต่างไปจากคำฟ้องบ้างก็ไม่ถึงกับทำให้คดีโจทก์เสียไป

โจทก์ฟ้องขอให้ศาลบังคับจำเลยชำระหนี้ตามเช็คซึ่งโจทก์เป็นผู้ทรง

จำเลยต่อสู้ว่าโจทก์เป็นผู้ทรงเช็คโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายไม่มีอำนาจฟ้องและคดีขาดอายุความ

ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาให้จำเลยชำระเงินแก่โจทก์

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยได้ออกเช็ค 2 ใบ ลงวันที่ 30 กรกฎาคม 2505 สั่งจ่ายให้แก่สิบตำรวจโททมเพื่อชำระราคาไม้ ในวันที่ 5 กรกฎาคม 2505 สิบตำรวจโททมได้สลักหลังเช็คใบหนึ่งชำระค่าของที่ซื้อจากพี่ชายโจทก์ ต่อมาพี่ชายโจทก์ได้สลักหลังเช็คใบนั้นให้แก่โจทก์ โดยรับเอาเงินสดจากโจทก์ไป เมื่อถึงกำหนดวันที่ลงในเช็ค คือวันที่ 30 กรกฎาคม 2505 โจทก์นำเช็คไปขึ้นเงิน ธนาคารแจ้งว่าเงินในบัญชีจำเลยไม่มีพอจ่าย ต่อมาวันที่ 3 กันยายน 2505 โจทก์ได้นำเช็คไปขึ้นเงินที่ธนาคารอีก ทางธนาคารคืนโดยหมายเหตุว่าให้ติดต่อกับผู้สั่งจ่าย แต่ในวันที่ 27 กรกฎาคม 2505 จำเลยได้มีหนังสือถึงธนาคารขออายัดเช็คทั้งสองฉบับไว้ ศาลฎีกาเห็นว่าไม่ปรากฏว่าโจทก์ได้รับเช็คไว้โดยไม่สุจริตแต่อย่างใด การที่จำเลยขออายัดเช็คต่อธนาคาร ไม่ทำให้จำเลยพ้นจากความรับผิดในฐานะเป็นผู้สั่งจ่ายเช็คนั้นได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 989 ประกอบด้วยมาตรา 914 หากสิบตำรวจโททมผู้ทรงเช็คคนแรกจะต้องรับผิดตามสัญญาซื้อขายไม้ ก็เป็นกรณีระหว่างจำเลยกับสิบตำรวจโททมที่จะว่ากล่าวกันไม่ทำให้สิทธิของโจทก์ซึ่งเป็นผู้ทรงเช็คโดยชอบต้องพลอยเสื่อมเสียไป

ที่จำเลยฎีกาในปัญหาข้อกฎหมายว่า โจทก์นำสืบข้อเท็จจริงต่างกับฟ้องกล่าวคือ ฟ้องว่าเมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม 2505 จำเลยได้สั่งจ่ายเช็คเพื่อชำระหนี้แก่โจทก์ผู้ถือเช็ค แต่ในชั้นสืบพยานปรากฏว่าโจทก์ได้เช็คนี้มาเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2505 โดยพี่ชายโจทก์สลักหลังให้ ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อจำเลยเป็นผู้สั่งจ่ายเช็ค แล้วต่อมาโจทก์ได้เป็นผู้ทรงเช็คนั้น ก็เป็นอันถือได้ว่าจำเลยมีความผูกพันต่อโจทก์ตามเช็คนั้น แม้การที่โจทก์ได้เช็คไว้ ข้อเท็จจริงตามทางพิจารณาจะแตกต่างไปจากคำฟ้องบ้างก็ไม่ถึงกับทำให้คดีโจทก์เสียไป