คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 237/2490

เมื่อคู่สัญญาฝ่ายหนึ่งผิดสัญญาไม่ส่งของภายในกำหนดแล้วอีกฝ่ายหนึ่งมิได้บอกเลิกกลับรับเอาการปฏิบัติตามสัญญานั้นอีก ดังนี้ ถือว่ามีข้อตกลงกันใหม่ ยกเลิกสัญญาเดิม คู่สัญญาทั้งสองฝ่ายจะเรียกร้องให้ใช้ค่าทดแทนเนื่องในการผิดสัญญาเดิมนั้นอีกไม่ได้

สัญญาเดิมมีข้อความตกลงเรื่องมัดจำไว้ เมื่อคู่สัญญาเปลี่ยนข้อตกลงกันใหม่ โดยไม่ได้กล่าวถึงเงินมัดจำและไม่ปรากฏว่าผู้รับมัดจำมีสิทธิยึดมัดจำไว้แล้ว เงินมัดจำนั้นก็ต้องคืน

คดีนี้โจทก์ฟ้องขอให้ศาลบังคับจำเลยชำระราคาแป้งที่จำเลยตกลงซื้อไปจากโจทก์ จำเลยให้การต่อสู้ว่า โจทก์ผิดสัญญาส่งของไปพ้นกำหนด และฟ้องแย้งเรียกค่าปรับและกำไรที่จำเลยต้องเสียให้แก่ผู้ซื้อจากโจทก์

ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ศาลชั้นต้นให้ยกฟ้องโจทก์และฟ้องแย้งของจำเลย

โจทก์ จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อพ้นกำหนดส่งของที่โจทก์จำเลยตกลงกันแล้วปรากฏว่า จำเลยยังเตือนให้โจทก์ส่งแป้งนั้นอยู่อีก และโจทก์เองก็ได้มีหนังสือถึงจำเลยขอให้ขายแป้งนั้นเสีย เพียงให้โจทก์ได้รับเงินไม่ต่ำกว่าหาบละ 25 บาท และในที่สุดโจทก์ยังได้ย้ำอีกว่า ขอให้ขายไปเสีย โจทก์ได้เงินเท่าไรก็เอาเท่านั้นจึงแสดงให้เห็นว่า แม้จะมีการผิดสัญญาโดยโจทก์ส่งแป้งไม่ทันกำหนดจำเลยก็มิได้ถือเอาความข้อนี้เป็นข้อเลิกสัญญา แต่ยังคงดำเนินการติดต่อกันต่อไป แสดงให้เห็นว่ามีข้อตกลงใหม่โดยไม่ถือว่ามีการผิดสัญญา ข้อที่หากันว่าผิดสัญญาเดิมจึงตกไป ไม่มีเหตุที่ศาลจะบังคับให้ตามที่ขอมา เว้นแต่ในเรื่องเงินมัดจำเมื่อปรากฏว่าไม่ใช้สัญญาเดิมแล้ว และไม่ปรากฏว่าโจทก์มีสิทธิที่ยึดไว้อย่างใดจึงให้โจทก์คืนให้จำเลย นอกนั้นพิพากษายืนตาม