คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3044/2522

การที่โจทก์ไปร้องต่อทางราชการขอให้เพิกถอน น.ส.3 ของจำเลย และได้เสียภาษีบำรุงท้องที่นาพิพาทตลอดมา ไม่เป็นเหตุให้โจทก์มีสิทธิฟ้องเอาคืนซึ่งการครอบครองเกินปีหนึ่งได้

โจทก์ฟ้องคดีเพื่อเอาคืนซึ่งการครอบครองเกินปีหนึ่งนับแต่เวลาถูกแย่งการครอบครอง ศาลชอบที่จะพิพากษายกฟ้องของโจทก์เสียได้ โดยไม่จำเป็นที่จำเลยจะต้องอ้างประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1375 เป็นข้อต่อสู้ขึ้นมาด้วย (อ้างคำพิพากษาฎีกาที่ 1646/2505)

โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้รับมรดกที่นามาหนึ่งแปลง ต่อมาได้ขอหนังสือรับรองการทำประโยชน์สำหรับที่นาแปลงนี้จึงทราบว่าทางอำเภอได้ออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ให้จำเลยไปแล้ว ขอให้พิพากษาว่านาพิพาทเป็นของโจทก์ และให้เพิกถอนหนังสือรับรองการทำประโยชน์ดังกล่าวด้วย

จำเลยให้การว่า นาพิพาทเป็นของจำเลย ครอบครองตลอดมาเกินกว่า30 ปีแล้ว ขอให้ยกฟ้อง

ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง

โจทก์อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า จำเลยแย่งการครอบครองที่นาพิพาทจากโจทก์แล้วโจทก์ต้องฟ้องเอาคืนซึ่งการครอบครองเสียภายในปีหนึ่งนับแต่เวลาถูกแย่งการครอบครอง การที่โจทก์ไปร้องต่อทางราชการขอให้เพิกถอน น.ส.3 ของจำเลย และได้เสียภาษีบำรุงท้องที่นาพิพาทตลอดมา ไม่เป็นเหตุให้โจทก์มีสิทธิฟ้องเอาคืนซึ่งการครอบครองเกินปีหนึ่งได้โจทก์ฟ้องคดีเกินปีหนึ่ง จึงหมดสิทธิฟ้องเรียกที่นาพิพาทคืน และขณะที่โจทก์ฟ้องคดีนี้สิทธิครอบครองที่นาพิพาทของโจทก์ได้ตกไปอยู่กับจำเลยแล้ว สิทธิจะเอาคืนซึ่งการครอบครองจากจำเลยก็พ้นไปแล้ว ศาลชอบที่จะพิพากษาให้ยกฟ้องของโจทก์เสียได้โดยไม่จำเป็นที่จะต้องอ้างประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1375 เป็นข้อต่อสู้ขึ้นมาด้วย ตามนัยคำพิพากษาฎีกาที่ 1646/2505 ระหว่างนายเปรม รัตนบุรี ในฐานะผู้แทนโดยชอบธรรมของนายแบน หรือนายจิตร รัตนบุรี ผู้เยาว์โจทก์ นางแย้ม หนูวรรณา กับพวก จำเลย

พิพากษายืน