คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3317/2531

ในการบังคับคดีตามคำพิพากษาซึ่งส่วนหนึ่งให้จำเลยขุดดินถมลำกระโดงภารจำยอมให้มีสภาพดังเดิมนั้น หากต่อมาปรากฏความจริงตามคำร้อง ของ จำเลยว่า ลำกระโดงดังกล่าวหมดสภาพภารจำยอมแล้วเพราะถูกถนนสาธารณะตัดผ่าน ภารจำยอมย่อมสิ้นไปตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1400 และถ้าให้จำเลยขุดดินถมลำกระโดงให้มีสภาพดังเดิมแล้วจะทำให้บุคคลภายนอกเสียหายซึ่งเป็นเรื่องที่จำเลยไม่สามารถปฏิบัติตามคำพิพากษาได้โดยสุจริต ดังนั้นการที่ศาลชั้นต้นสั่งให้โจทก์ดำเนินการทางเจ้าพนักงานบังคับคดีและยกคำร้องของจำเลยโดยไม่ทำการไต่สวนจึงไม่ชอบด้วยกระบวนพิจารณา ศาลชั้นต้นชอบที่จะไต่สวนคำร้อง ของ จำเลยแล้วมีคำสั่งตามรูปคดี

กรณีเนื่องมาจากศาลฎีกาพิพากษาให้จำเลยทั้งสามดำเนินการรังวัดแก้โฉนดที่ดินของจำเลยส่วนที่รุกล้ำเข้าไปในที่ดินโฉนดของโจทก์และให้รื้อรั้วขุดดินที่ถมส่วนที่รุกล้ำเข้าไปในลำกระโดงให้มีสภาพลำกระโดงดังเดิม ศาลชั้นต้นออกหมายบังคับคดี จำเลยที่ 2ยื่นคำร้องว่าได้รังวัดแก้ไขเนื้อที่ดินที่รุกล้ำ และรื้อรั้วแล้วส่วนลำกระโดงหมดสภาพภารจำยอมเพราะถูกถนนสาธารณะตัดผ่านขอให้ศาลระงับการปฏิบัติตามคำพิพากษาในส่วนนี้ ศาลชั้นต้นสั่งให้โจทก์ดำเนินคดีทางเจ้าพนักงานบังคับคดี ยกคำร้องจำเลยที่ 2อุทธรณ์คำสั่ง ศาลอุทธรณ์ยกคำสั่งศาลชั้นต้น ให้ไต่สวนคำร้องและมีคำสั่งใหม่ โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า "ที่โจทก์ฎีกาว่าจำเลยที่ 2 จงใจที่จะไม่ปฏิบัติตามคำบังคับของศาลชั้นต้น ขอให้ยกคำร้องของจำเลยที่ 2โดยไม่ต้องไต่สวนนั้น เห็นว่า ตามคำร้องของจำเลยที่ 2 ว่าได้ทำการรังวัดหักเนื้อที่ดินส่วนที่รุกล้ำ รื้อถอนกำแพงและสร้างใหม่ตามคำพิพากษาศาลฎีกาแล้ว แต่ที่ให้ขุดดินที่ถมรุกล้ำเข้าไปในลำกระโดงให้มีสภาพดังเดิมจะทำให้บุคคลอื่นเสียหาย ถ้าข้อเท็จจริงได้ความตามคำร้องของ จำเลยที่ 2 ก็เป็นเรื่องที่จำเลยที่ 2 ไม่สามารถจะปฏิบัติตามคำพิพากษาได้โดยสุจริต ศาลชั้นต้นชอบที่จะทำการไต่สวนคำร้องให้ทราบข้อเท็จจริงแล้วมีคำสั่งตามรูปคดีที่ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำสั่งของศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นไต่สวนคำร้องและมีคำสั่งใหม่ตามรูปคดีนั้นชอบแล้ว ฎีกาโจทก์ฟังไม่ขึ้น"

พิพากษายืน