คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 390/2511

หนังสือที่สั่งให้โจทก์นำเงินอากรและเงินเพิ่มอากรไปชำระ ลงสถานที่กรมสรรพากร ผู้ลงนามเป็นเจ้าหน้าที่กรมสรรพากร คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์มีอธิบดีกรมสรรพากรเป็นประธาน ประกอบกับประมวลรัษฎากรมาตรา 5 บัญญัติกว่า ภาษีอากรฝ่ายสรรพากรเป็นประธาน ประกอบกับประมวลรัษฎากรมาตรา 5 บัญญัติว่า ภาษีอากรฝ่ายสรรพากรอยู่ในอำนาจหน้าที่และควบคุมของกรมสรรพากร เห็นได้ชัดว่าเจ้าหน้าที่เหล่านี้ได้กระทำไปในนามของกรมสรรพากร เมื่อโจทก์เห็นว่าการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ดังกล่าวไม่ถูกต้อง โจทก์ย่อมฟ้องกรมสรรพากรเป็นจำเลยด้วยได้

ข้อความในเอกสาร "ข้าพเจ้า (โจทก์) ขอรับผิดชอบในการที่จะจัดส่งสิ่งของที่ระบุไว้ข้างล่างนี้ไปยังจุดหมายปลายทางโดยมิให้มีการสูญหรือเสียหายเกิดขึ้นเลย" เป็นเพียงข้อสัญญาที่โจทก์ให้ไว้ว่าจะจัดส่งสิ่งของไปยังจุดหมายปลายทางโดยความปลอดภัย มิให้สิ่งของเหล่านั้นสูญหรือเสียหาย ซึ่งถ้าเกิดสูญหรือเสียหาย โจทก์ยอมรับใช้ค่าเสียหายเอกสารดังกล่าวมิได้มีข้อความว่า โจทก์ได้รับสินค้าไป และออกใบรับของให้ เอกสารดังกล่าวจึงถือไม่ได้ว่าเป็นใบรับของตามความหมายในข้อ 16 แห่งบัญชีอัตราอากรแสตมป์ตามประมวลรัษฎากร โจทก์ไม่มีหน้าที่จะต้องเสียอากรแสตมป์

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยให้โจทก์ชำระเงินค่าอากรและเงินเพิ่มอากรที่ไม่ปิดอากรแสตมป์ในใบรับเงินและใบรับของ โจทก์อุทธรณ์คำสั่งคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ให้ยกอุทธรณ์โจทก์ ขอให้พิพากษาว่าใบรับเงินและใบรับของไม่ต้องปิดอากรแสตมป์

จำเลยให้การว่าโจทก์ไม่มีอำนาจฟ้องจำเลยที่ ๑ ใบรับเงินไม่ใช่ใบรับเงินอันจะได้รับยกเว้นอากร ใบรับของเป็นตราสารซึ่งพนักงานหรือนายสินค้าของยานพาหนะรับขนส่งของโจทก์ลงลายมือชื่อไว้เป็นใบรับของที่ต้องเสียอากร

ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า โจทก์มีอำนาจฟ้องจำเลยที่ ๑ ใบรับเงินเอกสาร จ. ๑ จ. ๒ เป็นใบรับเงินที่ต้องเสียอากร ส่วนใบรับของไม่ใช่ใบรับของต้องเสียอากรแสตมป์ พิพากษาให้โจทก์เสียอากรและเงินเพิ่มอากรเฉพาะใบรับเงิน

จำเลยทั้งสี่อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยทั้งสี่ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่าประมวลรัษฎากรมาตรา ๕ บัญญัติว่า "ภาษีอากรซึ่งบัญญัติไว้ในลักษณะนี้ให้อยู่ในอำนาจหน้าที่และการควบคุมของกรมสรรพากร" และหนังสือที่สั่งให้โจทก์นำเงินอากรและเงินเพิ่มอากรไปชำระยังกรมสรรพากรลงสถานที่กรมสรรพากรผู้ลงนามในหนังสือลงตำแหน่งว่า สารวัตรใหญ่ ผู้อำนวยการสารวัตสรรพากร คำวินิจฉัยของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์มีอธิบดีกรมสรรพากรเป็นประธานกรรมการ พฤติการณ์ของเจ้าหน้าที่และตามกฎหมายเห็นได้ชัดว่าเจ้าหน้าที่เหล่านี้กระทำไปในนามของกรมสรรพากร จำเลยที่ ๑ ทั้งสิ้น เมื่อโจทก์เห็นว่าการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่กรมสรรพากรต่อโจทก์ไม่ถูกต้อง โจทก์ฟ้องกรมสรรพากรเป็นจำเลยด้วยได้ ไม่ขัดต่อประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา ๕๕

ข้อความในเอกสารที่ว่า ข้าพเจ้า (โจทก์) ขอรับผิดชอบในการที่จะจัดส่งสิ่งของที่ระบุไว้ข้างล่างนี้ไปยังจุดหมายปลายทางโดยมิให้มีการสูญหรือเสียหายเกิดขึ้นเลย" เป็นเพียงข้อสัญญาที่โจทก์ให้ไว้กับบริษัทซิงเกอร์โซอิงแมชีน จำกัด ว่าจะจัดส่งสิ่งของไปยังจุดหมายปลายทางโดยความปลอดภัย มิให้มีการสูญหรือเสียหายเกิดขึ้นแก่สิ่งของเหล่านั้น ซึ่งมีผลเท่ากับว่า ถ้าสูญหรือเสียหายเกิดขึ้นแก่สิ่งเหล่านั้น ซึ่งมีผลเท่ากับว่า ถ้าสูญหรือเสียหายโจทก์ยอมชดใช้ค่าเสียหายให้ทั้งสิ้น เอกสารดังกล่าวมิได้มีข้อความแสดงว่าโจทก์หรือคนของโจทก์ได้รับสินค้าไปแต่อย่างใด และโจทก์ก็มิได้ข้อความแสดงว่าโจทก์หรือคนของโจทก์ได้รับสินค้าไปแต่อย่างใด และโจทก์ก็มิได้ออกใบรับของให้บริษัทซิงเกอร์โซอิงแมชิน จำกัดอีกด้วย ส่วนที่บริษัทซิงเกอร์โซอิงแมชิน จำกัด ยอมมอบสินค้าให้แก่คนของโจทก์ ก็อาจเป็นว่าโจทก์ได้ยอมรับประกันถึงการสูญหรือเสียหายของสินค้าเหล่านั้นแล้วก็ได้ เอกสารดังกล่าวจึงถือไม่ได้ว่าเป็นใบรับของที่โจทก์ได้เป็นผู้ออกตามความหมายในข้อ ๑๖ แห่งบัญชีอัตราอากรแสตมป์ในประมวลรัษฎากร โจทก์ไม่มีหน้าที่จะต้องปิดอากรแสตมป์

พิพากษายืน