คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 47/2493

แม้คู่ความจะแถลงรับกันในประเด็นส่วนใหญ่ในฟ้อง แต่ยังไม่หมดประเด็นตามคำฟ้อง และโจทก์ยังติดใจสืบพยานตามฟ้องอยู่อีก ดังนี้ศาลไม่ด่วนวินิจฉัยคดี โดยงดสืบพะยาน ต้องสืบพยานเสียให้สิ้นกระแสร์ความ

โจทก์กล่าวในฟ้องว่า จำนำที่ดินและคู่ความแถลงรับกันว่าได้จำนำที่ดินกันจริง มอบที่ดินให้ทำกินต่างดอกเบี้ย ดังนี้แม้จะก่อนใช้ ป.พ.พ.บรรพ 3 ศาลจะวินิจฉัยว่าเป็นการขายฝากมิได้เป็นการวินิจฉัยนอกข้อหาผิดกับคำฟ้อง

โจทก์ฟ้องขอแสดงกรรมสิทธิที่ดินโดยอ้างว่านายหอมบิดาจำเลยและนายปั่นอาว์จำเลย ได้ทำสัญญาต่อเจ้าพนักงานที่ดิน จำนองไว้แก่บิดาโจทก์ตั้งแต่วันที่ ๕ พฤศจิกายน ๒๔+๖ ต่อมานายหอมได้มาขึ้นเงิน แล้วได้มอบกรรมสิทธิให้ ก. บิดาโจทก์ครอบครองมาเกิน ๑๐ ปีแล้ว บิดาโจทก์ตาย โจทก์เป็นผู้รับมฤดกได้ครอบครองต่อมา ๒๑ ปีเศษ คู่ความรับกันว่า นายหอมนายปั่นได้จำนำไว้แก่ ก. บิดาโจทก์ตามวันดังฟ้องและมอบนารายนี้ให้ ก. บิดาโจทก์ทำกินต่างดอกเบี้ยจน ก. ตาย โจทก์ได้ครอบครองต่อมา นายหอมนายปั่นไม่เคยทำนานี้ แต่โจทก์จะขอสืบพะยานตามฟ้อง

ศาลชั้นต้นงดสืบพยานเห็นว่า จำนำกันก่อนใช้ ป.พ.พ.บรรพ ๓ พ.ศ. ๒๔๖๗ ต้องปรับตามประกาศเรื่องจำนำและขายฝากที่ดิน ร.ศ. ๑๑๘ รูปคดีเป็นการขายฝากไถ่คืนไม่ได้ตามประกาศข้อ ๖ พิพากษาว่าที่พิพาทเป็นกรรมสิทธิของโจทก์โดยครอบครอง เพิกถอนชื่อนายหอมนายปั่นและห้ามจำเลย

ศาลอุทธรณ์เห็นว่า ที่งดสืบพยานโจทก์นั้นชอบแล้ว แต่ที่วินิจฉัยว่าเป็นเรื่องขายฝากนั้น นอกข้อหาผิดกับคำฟ้อง พิพากษากลับให้ยกฟ้อง

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า ศาลชั้นต้นวินิจฉัยคดีนอกข้อหาผิดคำฟ้องจริงแต่เรื่องนี้- โจทก์ยังจะขอสืบข้อเท็จจริงตามคำฟ้อง แม้คำแถลงจะรับว่าได้ทำกินต่างดอกเบี้ยมา ก็อาจมีโอนสิทธิให้แก่กันตามที่โจทก์ประสงค์จะสืบก็ได้ที่งดสืบพะยานซึ่งศาลอทุธรณ์เห็นว่าจะเป็นการขัดกับคำแถลงนั้น ไม่เห็นพ้องด้วย

พิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ให้ศาลชั้นต้นสืบพะยานโจทก์จำเลยแล้วพิพากษาใหม่