คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 498/2496

โจทก์ฟ้องขอให้ศาลแสดงว่าที่พิพาทเป็นของโจทก์ไม่ใช่หนองสาธารณะ จำเลยต่อสู้ว่าเป็นหนองสาธารณะ คู่ความต่างไม่ติดในสืบพยาน โดยตกลงกันว่าให้ศาลฟังข้อเท็จจริงจากพยานหลักฐานที่สืบมาแล้วในคดีอาญาคดี

หนึ่ง ซึ่งอัยการเป็นโจทก์ ฟ้องโจทก์ในคดีนี้เป็นจำเลยเกี่ยวกับที่พิพาทดังนี้ เมื่อศาลฎีกาพิพากษาคดีอาญาเรื่องนั้นว่า ที่พิพาทจะเป็นหนองสาธารณะหรือไม ไม่วินิจฉัยให้คู่ความชอบที่จะโต้แย้งกันในทางแพ่ง ดังนี้ ข้อที่คู่ความร้องขอให้ฟังข้อเท็จจริงในคดีอาญา จึงเป็นอันไร้ผล ชอบที่คู่ความจะต้องนำสืบข้อเท็จจริงกันในคดีแพ่งนี้ต่อไป./

คดีนี้ โจทก์ฟ้องขอให้ศาลแสดงว่า ที่ดินพิพาทเป็นกรรมสิทธิของโจทก์ ไม่ใช่เป็นเขตสระพัง

จำเลยต่อสู้ว่า ที่พิพาทเป็นเขตหนองสระพัง

ในวันชี้สองสถาน โจทก์จำเลยไม่สืบพยานโดยตกลงกันว่าให้ศาลฟังข้อเท็จจริงจากพยานหลักฐานที่สืบมาแล้วในคดีอาญาหมายเลขดำที่ ๗๐๒/๒๔๙๒ เพราะข้อเท็จจริงอย่างเดียวกัน และขอให้รอคดีไว้จนกว่าจะพิจารณาคดีดำที่ ๗๐๒/๒๔๙๒ ให้ยกฟ้องอัยการ

โดยฟังว่าที่พิพาทไม่ใช่หนองสระพังแต่เป็นที่ของโจทก์

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์ วินิจฉัยว่า ตามคดีดำที่ ๗๐๒/๙๒ นั้น บัดนี้ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับคำพิพากษาศาลชั้นต้นฟังข้อเท็จจริงว่า

ที่พิพาทเป็นเขตหนองสระพัง เป็นหนองสาธารณะประโยชน์ จึงพิพากษากลับคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ยกฟ้องโจทก์

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า ปรากฎว่าคดีอาญาเลขดำที่ ๗๐๒/๒๔๙๒ นั้น ศาลฎีกาพิพากษาแล้วว่าคู่ความชอบที่จะโต้แย้งกันในทาง

แพ่งว่า ที่พิพาทเป็นหนองสาธารณะหรือไม่ ไม่วินิจฉัยข้อเท็จจริงในคดีอาญา

เมื่อเป็นเช่นนี้ ข้อที่คู่ความร้องขอให้ฟังข้อเท็จจริงตามข้อเท็จจริงในคดีอาญา จึงเป็นอันไร้ผลชอบที่คู่ความจะต้องนำสืบ

กันในคดีแพ่งนี้ต่อไป

จึงพิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลล่าง ให้ย้อนสำนวนให้ศาลชั้นต้นดำเนินการพิจารณาและพิพาษาใหม่ตามกระบวน

ความ./