คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 528/2511

การที่ผู้ตายขึ้นเรือนจำเลยในกลางคืนยามวิกาล ย่อมทำให้เกิดความเข้าใจเป็นอื่นไม่ได้. นอกจากว่าเป็นการขึ้นมาในลักษณะอาการของคนร้าย. จำเลยย่อมมีสิทธิกระทำการป้องกันภยันตรายได้ ตามพฤติการณ์ที่จำเลยต้องประสบภยันตรายขณะนั้น. ฉะนั้นแม้จำเลยจะฟันผู้ตายหลายที จำเลยย่อมไม่มีโอกาสจะยับยั้งชั่งใจกระทำน้อยกว่าที่ได้กระทำไปแล้ว. จึงจะถือเป็นการกระทำเกินสมควรแก่เหตุ. หรือเกินกว่าที่จำต้องกระทำเพื่อป้องกันไม่ได้.

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยใช้มีดฟันผู้ตายโดยเจตนาฆ่า ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 288 จำเลยให้การปฏิเสธ ศาลชั้นต้นฟังว่า จำเลยใช้มีดฟันผู้ตายโดยป้องกัน แต่เกินสมควรแก่เหตุ พิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา288, 68, 69 ให้จำคุกจำเลย 3 ปี ริบมีดของกลาง จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงซึ่งได้ความว่า ผู้ตายขึ้นเรือนจำเลยในเวลากลางคืนยามวิกาล เห็นว่า ย่อมส่อลักษณะอาการของผู้ร้าย จำเลยมีความชอบธรรมที่จะป้องกันภยันตรายได้ตามสมควร และแม้ข้อเท็จจริงจะได้ความว่าจำเลยฟันผู้ตายหลายที แต่ในภาวะที่จำเลยประสบไม่อำนวยโอกาสให้ตั้งสติไตร่ตรองได้ว่าควรฟันกี่ที จำเลยจึงไม่มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 68 พิพากษาให้ยกฟ้อง คืนมีดของกลางแก่จำเลย ศาลฎีกาเห็นพ้องตามคำวินิจฉัยศาลอุทธรณ์ว่า การกระทำของจำเลยเป็นการกระทำเพื่อป้องกันสิทธิของตน และพฤติการณ์เช่นที่ปรากฏจำเลยไม่มีโอกาสจะยับยั้งชั่งใจกระทำน้อยกว่าที่ได้กระทำไปแล้วได้ เพราะจำเลยย่อมเข้าใจว่าคนร้ายคงจะต้องมีอาวุธติดตัวมา ซึ่งตนไม่มีโอกาสจะทันรู้ว่าเป็นอาวุธร้ายแรงแค่ไหน การกระทำของจำเลยจึงถือไม่ได้ว่าเกินสมควรแก่เหตุ หรือเกินกว่าที่จำต้องกระทำเพื่อป้องกัน พิพากษายืนตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์.