คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 602/2490

การฟ้องร้องคดีแพ่งย่อมอยู่ภายใต้บังคับแห่งอายุความ

การฟ้องเรียกทรัพย์ที่จำนำคืน ก็ต้องอยู่ภายในอายุความ

การฟ้องเรียกทรัพย์ที่จำนำคืน ต้องเริ่มนับอายุความตั้งแต่ผู้จำนำขอชำระหนี้ ถ้ายังไม่ขอชำระหนี้ก็ยังไม่เริ่มนับอายุความ

ทั้งสามศาลฟังว่า โจทก์จำนำเข็มขัดนาคไว้แก่จำเลยมากกว่า ๑๐ ปี บัดนี้โจทก์ขอไถ่ จำเลยไม่ยอมและจำเลยต่อสู้ว่าคดีขาดอายุความ

ศาลล่างพิพากษาให้จำเลยคืนเข็มขัดให้โจทก์

จำเลยฎีกา ศาลฎีกาตัดสินว่า การฟ้องร้องคดีแพ่งจะต้องฟ้องภายในอายุความที่กฎหมายกำหนดไว้เว้นแต่จะมีกฎหมายบัญญัติไว้เป็นพิเศษ เช่นตามมาตรา ๑๘๙ การที่ผู้จำนำจะฟ้องคดีเกี่ยวกับจำนำก็ต้องอยู่ภายใต้อายุความตามมาตรา ๑๖๙ ให้เริ่มนับอายุความแต่ขณะที่อาจบังคับสิทธิเรียกร้องได้ จะเห็นได้ตามมาตรา ๗๕๘ ว่า ผู้จำนำจะเอาทรัพย์คืนได้ต่อเมื่อขอชำระหนี้เสียก่อนฉะนั้นสิทธิของผู้จำนำที่จะให้รับจำนำส่งทรัพย์ที่จำนำคืน จึงบังคับได้ตั้งแต่ขณะที่ผู้จำนำชำระหนี้เป็นต้นไป หาใช่ตั้งแต่วันทำสัญญาไม่ และสัญญาจำนำย่อมไม่ระงับสิ้นไปเพราะหนี้ซึ่งจำนำเป็นประกันนั้นล่วงกำหนดอายุความ (มาตรา ๗๖๙) คดีนี้มิได้มีการขอชำระหนี้มาก่อน จึงไม่ขาดอายุความ พิพากษายืน