คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 658/2489

โรงเรือนที่ให้บุตรอาศัยนั้น ไม่มีข้อยกเว้นไม่ต้องเสียภาษีโรงเรือนและที่ดิน

โรงเรือนอยู่เองแต่ทำการค้านั้น ต้องเสียภาษีโรงเรือนและที่ดิน

การประเมินภาษีโรงร้านนั้นไม่จำเป็นถือตามค่ารายปีปีก่อนๆเสมอไปเจ้าพนักงานอาจประเมินสูงขึ้นได้

พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าในภาวะคับขันเกี่ยวกับห้ามผู้ให้เช่ามิให้ขึ้นค่าเช่าตามลำพัง ไม่เกี่ยวกับการประเมินภาษีโรงร้าน

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยซึ่งเป็นนายกเทศมนตรีเรียกเก็บภาษีโรงเรือนจากจำเลยเกินไป 48 บาท ข้อเท็จจริงได้ความว่าโรงเรือนราย 1 โจทก์ให้บุตรอาศัย อีกราย 1 โจทก์อยู่เองและเคยเสียโรงค้าตลอดมาแต่ใน พ.ศ. 2486 จำเลยประเมินค่ารายปีสูงขึ้น

ศาลล่างพิพากษายกฟ้อง

โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่า การให้บุตรอาศัยไม่มีข้อยกเว้นไม่ต้องเสียภาษี ส่วนที่โจทก์อยู่เองและใช้เป็นโรงค้าจำเลยมีสิทธิประเมินได้ตามพระราชบัญญัติภาษีโรงเรือนและที่ดิน โดยไม่ต้องเอาจำนวนที่เคยประเมินมาเป็นหลักคำนวณเสมอไป ส่วนพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าที่โจทก์อ้างเป็นเรื่องห้ามเจ้าของขึ้นค่าเช่าตามลำพัง คดีนี้ไม่ปรากฏว่า จำเลยประเมินค่ารายปีเกินสมควรจึงพิพากษายืน