คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 814/2523

คดีพิพาทกันเรื่องแต่งตั้งผู้จัดการมรดก จำเลยยื่นคำร้องขอให้ศาลตั้งจำเลยเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายเป็นการชั่วคราวโดยอ้างว่า จำเลยเป็นทายาทตามพินัยกรรมและเจ้ามรดกตั้งจำเลยเป็นผู้จัดการมรดก ถ้าจำเลยไม่ได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้จัดการมรดกชั่วคราว กองมรดกจะได้รับความเสียหาย ดังนี้ ยังไม่มีเหตุผลสมควรที่จะแต่งตั้งจำเลยเป็นผู้จัดการมรดกชั่วคราว เพราะโจทก์จำเลยพิพาทกันเพียงว่า โจทก์หรือจำเลยคนใดคนหนึ่งสมควรเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย มิได้พิพาทเกี่ยวกับสิทธิเรียกร้องเอาทรัพย์สินซึ่งเป็นมรดกของผู้ตายแต่อย่างใด ประโยชน์ของจำเลยอยู่ที่การจะได้เป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายหรือไม่เท่านั้น ไม่ได้อยู่ที่การจะได้รับส่วนแบ่งในทรัพย์สินมรดกของผู้ตาย

โจทก์จำเลยต่างยื่นคำร้องขอให้ศาลแต่งตั้งตนเป็นผู้จัดการมรดกของนางสาวผัน และต่างคัดค้านซึ่งกันและกัน จำเลยยื่นคำร้องว่า จำเลยเป็นผู้รับมอบอำนาจให้ดำเนินกิจการเกี่ยวกับทรัพย์สินและธุรกิจของเจ้ามรดกแต่ผู้เดียว จนกระทั่งเจ้ามรดกถึงแก่กรรมทำให้การรับมอบอำนาจสิ้นสุดลง จำเลยไม่อาจดำเนินการต่อไปได้ เพราะยังไม่ได้รับแต่งตั้งเป็นผู้จัดการมรดก ทำให้กองมรดกเสียหาย จึงขอให้ตั้งจำเลยเป็นผู้จัดการมรดกคุ้มครองประโยชน์ระหว่างพิจารณาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 264 หรือ จัดการมรดกร่วมกับเจ้าพนักงานกรมบังคับคดี

ศาลชั้นต้นสั่งให้ยกคำร้อง

จำเลยอุทธรณ์คำสั่งว่า จำเลยเป็นทายาทตามพินัยกรรมของเจ้ามรดกทั้งเจ้ามรดกตั้งจำเลยเป็นผู้จัดการมรดก มีสิทธิได้รับผลประโยชน์ร้อยละ 20 ของรายได้ทั้งหมดในการจัดการทรัพย์มรดก หากไม่ได้รับความคุ้มครองโดยมิได้รับคำสั่งศาลแต่งตั้งให้เป็นผู้จัดการมรดกชั่วคราว จำเลยจะเสียหายขาดผลประโยชน์ทั้งกองมรดกก็จะได้รับความเสียหาย

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกามีใจความทำนองเดียวกับชั้นอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า คดีนี้โจทก์จำเลยพิพาทกันเพียงว่า โจทก์หรือจำเลยคนหนึ่งคนใดสมควรเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย มิได้พิพาทกันเกี่ยวกับสิทธิเรียกร้องเอาทรัพย์สินซึ่งเป็นมรดกของผู้ตายแต่อย่างใด ประโยชน์ของจำเลยที่ 3 จึงอยู่ที่การจะได้เป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายหรือไม่เท่านั้น ไม่ได้อยู่ที่การจะได้รับส่วนแบ่งในทรัพย์สินมรดกของผู้ตาย ศาลฎีกาพิเคราะห์เหตุผลตามคำร้องของจำเลยที่ 3 แล้ว เห็นว่ายังไม่เป็นการสมควรที่จะตั้งจำเลยที่ 3 เป็นผู้จัดการมรดกของนางสาวผันเป็นการชั่วคราว คำพิพากษาฎีกาซึ่งจำเลยที่ 3 อ้างมาในฎีกามีข้อเท็จจริงไม่ตรงกับคดีนี้

จำเลยที่ 3 ฎีกาว่าจำเลยมีสิทธิได้รับผลประโยชน์ร้อยละ 20 ของรายได้ทั้งหมดในการจัดการทรัพย์ และปัญหาข้อนี้ได้ยกขึ้นว่ากล่าวมาแล้วในศาลชั้นต้น ศาลฎีกาได้ตรวจคำร้องของจำเลยที่ 3 ลงวันที่ 12 ธันวาคม 2521 ที่ยื่นต่อศาลชั้นต้นแล้ว ไม่ปรากฏว่าได้กล่าวถึงปัญหาดังกล่าวเลย ศาลอุทธรณ์ไม่รับวินิจฉัยให้จึงชอบแล้ว

พิพากษายืน