คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 876/2491

โจทก์ได้เช่าที่สวนจากจำเลย กองทหารญี่ปุ่นได้ยกเข้าตั้งในที่สวนรายนี้ห้ามมิให้โจทก์เกี่ยวข้องและออกไปจากที่สวนชั่วคราว ต่อมากองทหารญี่ปุ่นได้ออกจากสวน และได้จ่ายเงินค่าเสียหายไว้ เมื่อไม่ปรากฏว่าในที่นั้นได้มีต้นไม้ผลไม้หรือพื้นที่เสียหายแต่ประการใด ดังนี้ต้องถือว่า เงินค่าเสียหายนั้น เป็นของโจทก์ผู้เช่าซึ่งเป็นผู้ครอบครองสวนที่ต้องขาดประโยชน์ในการเก็บผลไม้ในที่สวนนั้น

ความว่า โจทก์ได้เช่าสวนจากจำเลยซึ่งเป็นผู้จัดการมรดกม.ร.ว.สุวพรรณโดยไม่มีกำหนดเวลา เมื่อเดือนมีนาคม 2488 กองทหารญี่ปุ่นได้ยกเข้าตั้งในที่สวนรายนี้ ห้ามมิให้โจทก์เกี่ยวข้อง และให้โจทก์ออกไปจากที่สวนรายนี้ชั่วคราว จนเดือนกันยายน 2488 กองทหารญี่ปุ่นจึงได้ออกจากสวนรายนี้ไป และโจทก์ได้เข้าครอบครองต่อมาจนบัดนี้ โจทก์ทราบว่ากองทหารญี่ปุ่นได้จ่ายเงินค่าเสียหายไว้ให้โจทก์เป็นจำนวน 1,420 บาท 70 สตางค์ โจทก์ไปขอรับจากอำเภอดุสิตแล้ว แต่จำเลยไปคัดค้าน ไม่ยอมให้อำเภอจ่ายโดยอ้างว่าเป็นของจำเลย โจทก์จึงฟ้องเป็นคดีนี้ขึ้น ขอให้แสดงว่าเงินจำนวนดังกล่าวเป็นค่าเสียหายของโจทก์ ห้ามมิให้จำเลยขัดขวางในการที่โจทก์จะรับไป จำเลยให้การว่า เงินที่โจทก์ฟ้องนี้เป็นเงินชดใช้ค่าเสียหายสำหรับค่าที่ดิน และไม้ยืนต้นของเจ้าของกรรมสิทธิ์ คณะกรรมการที่ตั้งขึ้นพิจารณาจ่ายเงินจำนวนนี้เห็นว่า โจทก์ควรได้รับค่าชดใช้เพียง 163 บาท 70 สตางค์ อันค่าไม้ล้มลุก ศาลชั้นต้นเห็นว่าโจทก์ไม่มีสิทธิเรียกค่าเสียหายรายนี้ พิพากษายกฟ้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับว่า เงินจำนวนนี้เป็นของโจทก์และมิให้จำเลยขัดขวางโจทก์ในการที่โจทก์จะขอรับเงิน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อไม่ปรากฏว่าในที่นั้นได้มีต้นไม้ผลไม้หรือพื้นที่เสียหายแต่ประการใด โจทก์ซึ่งเป็นผู้เช่าชอบจะได้รับเงินจำนวนนี้ เพราะเป็นผู้ครอบครองและต้องขาดประโยชน์ในการเก็บผลไม้ในที่

พิพากษายืน