คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 895/2492

พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ 2490 มุ่งหมายแก้ไขวิเคราะห์ศัพท์คำว่า 'เคหะ' ในพระราชบัญญัติปี พ.ศ.2489 เท่านั้น แม้ในมาตรา 4 จะมีความว่าให้ใช้บังคับแก่บรรดาคดีแพ่งที่ค้างพิจารณาอยู่ในศาลก็ดี ก็ต้องหมายความว่าใช้บังคับแก่คดีซึ่งตกอยู่ในบังคับแห่งพระราชบัญญัติปีพ.ศ.2489 อันค้างพิจารณาอยู่ในศาลเท่านั้นเอง ถ้าคดีที่โจทก์ฟ้องและค้างพิจารณาอยู่ ไม่ตกอยู่ในบังคับของพระราชบัญญัติปี พ.ศ.2489 ก็จะนำเอาพระราชบัญญัติปี พ.ศ.2490 ย้อนหลังไปบังคับไม่ได้

โจทก์ฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยออกจากตึกแถวที่จำเลยเช่าจากโจทก์เพื่อประกอบการค้า จำเลยต่อสู้ว่าจำเลยเช่าเป็นที่อยู่อาศัยโจทก์ขอสืบพยานประกอบว่าจำเลยประกอบการค้าเป็นส่วนใหญ่ ศาลชั้นต้นเห็นว่าไม่จำเป็นต้องสืบพิพากษายกฟ้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ดำเนินการพิจารณาพิพากษาใหม่ ศาลฎีกาพิพากษายืน

ศาลชั้นต้นดำเนินการพิจารณาใหม่ต่อไป สั่งงดสืบพยานเสียอีกแล้วเห็นว่าคดีนี้เป็นคดีค้างพิจารณา ตกอยู่ในบังคับพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า 2490 พิพากษายกฟ้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ดำเนินการพิจารณาคดีนี้แล้วพิพากษาใหม่ตามรูปความ

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า คดีนี้โจทก์ยื่นฟ้องในระหว่างเวลาใช้พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2488 และศาลฎีกาได้วินิจฉัยแล้วว่า พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าพ.ศ. 2479 ซึ่งประกาศใช้ในระหว่างพิจารณาคดี ไม่มีผลย้อนหลัง การที่มีพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า พ.ศ. 2490 ประกาศใช้อีก ซึ่งมุ่งหมายแก้ไขวิเคราะห์ศัพท์คำว่า "เคหะ" ในพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า พ.ศ. 2489 เท่านั้น เมื่อ พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า พ.ศ. 2489 ไม่มีผลย้อนหลังไปบังคับได้ พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า พ.ศ. 2490ก็ใช้บังคับไม่ได้เช่นเดียวกัน

พิพากษายืน