คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 898/2490

ลอบไปไถ่นาจากผู้ที่ยึดถือทำกินต่างดอกเบี้ยเงินกู้ โดยอ้างว่า เจ้าของให้มาไถ่แล้วครอบครอง ทำกินต่อไปนั้น ถือว่าเป็นการครอบครองในขณะเป็นตัวแทนเจ้าของ จะอ้างการครอบครองเกิน 1 ปีมายันเจ้าของไม่ได้

ผู้ไม่มีสิทธิรับมรดกของเจ้ามรดก จะอ้างอายุความมรดกมาตัดฟ้องโจทก์ผู้เป็นทายาทในการฟ้องเรียกทรัพย์มรดกไม่ได้

มารดาโจทก์กู้เงินนางแอบ 440 บาท แล้วมอบนาให้ทำต่างดอกเบี้ยมารดาโจทก์ตาย โจทก์ผู้ซึ่งเป็นทายาทจึงขอไถ่นานางแอบ กลับปรากฏว่าจำเลยได้ลอบไปขอไถ่จากนางเสียก่อนแล้ว โดยอ้างว่า มารดาโจทก์ให้มาไถ่ โจทก์ขอไถ่นาจากจำเลยในราคา 440 บาท จำเลยไม่ยอมและยังขอประกาศขายผู้อื่นอีก โจทก์จึงฟ้องขอให้บังคับจำเลยรับไถ่นาในราคา 440 บาท

ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง

ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ให้จำเลยรับเงิน 440 บาท แล้วคืนนาให้โจทก์

จำเลยฎีกาว่า คดีของโจทก์ขาดอายุความมรดก และครอบครองเกิน1 ปี ได้สิทธิแห่งการครอบครองแล้ว

ศาลฎีกาเห็นว่า จำเลยยกอายุความมรดกมาตัดฟ้องโจทก์ไม่ได้เพราะจำเลยไม่มีสิทธิรับมรดกของนางกลิ่นมารดาโจทก์

ข้อที่จำเลยอ้างการครอบครองเกิน 1 ปี ก็มายันแก่โจทก์ไม่ได้เพราะเดิมนางแอบครอบครองทำกินต่างดอกเบี้ย เป็นการครอบครองแทนเจ้าของ จำเลยไปไถ่นามาโดยอาศัยสิทธิของมารดาโจทก์ในฐานเป็นตัวแทนครอบครองแทนต่อมา โจทก์เพิ่งทราบว่าจำเลยใช้อำนาจปรปักษ์ เมื่อประกาศขายยังไม่ถึง 1 ปีโจทก์จึงหาขาดการครอบครองไม่จึงพิพากษายืน