คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 91/2489

ตาม พ.ร.บ.ประถมศึกษา โรงเรียนประชาบาลหมายถึง โรงเรียนที่ประชาชนจัดตั้งและดำรงค์ด้วยทรัพย์ตนเองอย่างหนึ่ง และโรงเรียนที่นายอำเภอตั้งและดำรงค์ด้วยเงินของประชาชน หรือด้วยเงินช่วยการศึกษาในงบประมาณของกระทรวงศึกษาธิการ หรือทั้งสองประการอีกอย่างหนึ่ง

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยลักทรัพย์ซึ่งเป็นของหลวงใช้ในราชการ โรงเรียนประชาบาลซึ่งอยู่ในความดูแลรักษาของครูใหญ่ จำเลยให้การรับว่าได้ลักทรัพย์ของโรงเรียนประชาบาลฯซึ่งอยู่ในความควบคุมและรักษาของครูใหญ่ไปจริงตามฟ้อง ดังนี้ ฟังไม่ได้ว่าจำเลยรับว่าลักทรัพย์ของหลวงใช้ในราชการ

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยบังอาจลักเอาสมุดปกแข็ง,กระดาษฟุ๊สแก๊ป,และปากกา ซึ่งเป็นของหลวงใช้ในการโรงเรียนประชาบาลวัดดอนแดง ซึ่งอยู่ในความดูแลรักษาของนายชัยยุทธครูใหญ่ไป ขอให้ลงโทษตาม ก.ม.ลักษณะอาญา ม.๒๙๔

จำเลยให้การรับสารภาพว่า ได้ลักสมุดปกแข็ง,กระดาษฟุสแก๊ปกับปากกาของโรงเรียนประชาบาลวัดดอนแดงซึ่งอยู่ในความควบคุมดูแลรักษาของนายชัยยุทธครูใหญ่ ไปจริงตามฟ้อง โจทก์จำเลยไม่สืบพะยาน

ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้คำตัดสินของศาลชั้นต้นเพียงให้คืนสมุดปกแข็งให้แก่เจ้าทรัพย์ ความอื่นรวมทั้งข้อวางบทกำหนดโทษคงยืนตาม โดยเห็นว่าที่ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่าจำเลยไม่ได้รับว่าสิ่งของที่จำเลยลักไปเป็นของหลวงที่ใช้ในราชการนั้นเป็นการถูกต้องแล้ว และทำอาจแปลได้ว่าโรงเรียนประชาบาลวัดดอนแดงเป็นหน่วยราชการแห่งหนึ่งขึ้นอยู่ในงบประมาณของกระทรวงศึกษาธิการไม่

โจทก์ฎีกา ขอให้ลงโทษจำเลยตามฟ้อง

ศาลฎีกาเห็นว่า โรงเรียนประชาบาลตาม พ.ร.บ.ประถมศึกษา หมายถึงโรงเรียนประถมศึกษาที่ประชาชนจัดตั้งและดำรงค์ด้วยทรัพย์สินของตนเองอย่างหนึ่ง และอย่างหนึ่ง คือโรงเรียนประถมศึกษาที่นายอำเภอตั้งและดำรงค์ด้วยเงินประชาชน หรือด้วยเงินช่วยการศึกษาในงบประมาณของกระทรวงศึกษาธิการ หรือทั้งสองประการ แต่ฟ้องมิได้บรรยายให้ชัดแจ้งว่าเป็นโรงเรียนประชาบาลชะนิดใด เพื่อจะรู้ว่าเป็นทรัพย์ของหลวงใช้ในราชการหรือไม่ และทั้งจำเลยก็ไม่ได้ให้การรับในข้อนี้ จึงฟังไม่ได้ว่าจำเลยลักทรัพย์ของหลวงใช้ในราชการ จึงพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์ ให้ยกฎีกาโจทก์