คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 995/2497

ผู้ครอบครองที่ดินที่มีเพียงใบไต่สวนเท่านั้น จะยื่นคำร้องขอให้ศาลแสดงว่าที่ดินเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ร้องโดยทางครอบครองตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1382 ไม่ได้เพราะใบไต่สวนไม่ใช่หนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์

มาตรา 188(1) เป็นบทบัญญัติว่าด้วยวิธีปฏิบัติสำหรับคดีไม่มีข้อพิพาทว่า ต้องดำเนินไปอย่างไรเท่านั้น ไม่ใช่เป็นที่สนับสนุนให้ทุกคนมีสิทธิเสนอคดีไม่มีข้อพิพาททุกเรื่องทุกราย

ผู้ร้องยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งแสดงว่าที่ดินตามใบไต่สวนที่ 329 เป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ร้องโดยทางครอบครองตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1382 โดยนางคร้ามกับพวกผู้มีชื่อในใบไต่สวนนั้น ได้ขายแก่ผู้ร้องเป็นเงิน 100 บาท แต่ใบไต่สวนนั้นหาย จึงมิได้ทำหนังสือซื้อขายและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่บัดนี้ผู้ขายได้ถึงแก่กรรมไปหมดแล้ว ผู้ร้องไปร้องขอทางทะเบียนที่ดิน เจ้าพนักงานว่าทำให้ไม่ได้เพราะไม่มีอำนาจต้องขอคำสั่งจากศาล

ศาลชั้นต้นเห็นว่า คดีไม่มีใครโต้แย้งสิทธิของผู้ร้อง จึงมีคำสั่งให้ยกคำร้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

ผู้ร้องฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า ตามพระราชบัญญัติออกโฉนดที่ดิน (ฉบับที่ 7)พ.ศ. 2486 มาตรา 14 ว่าด้วยการจดทะเบียน การได้มาซึ่งกรรมสิทธิ์ตามมาตรา 1382 สำหรับที่ดินที่มีหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์อยู่แล้วจึงจะยื่นคำร้องขอให้ศาลแสดงกรรมสิทธิ์ว่าเป็นของตนได้ แต่เรื่องนี้เป็นที่ดินที่มีเพียงใบไต่สวน ซึ่งไม่ใช่หนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ จึงยื่นคำร้องขอให้ศาลแสดงกรรมสิทธิ์ ดังนี้ไม่ได้

พิพากษายืน