คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.อ. ม. 229

เจ้าพนักงานผู้มีอำนาจออกบัตรอนุญาตให้ผู้ถูกเกณฑ์กลับก่อนกำหนดเมื่อมีเหตุจำเป็นได้ออกบัตรอนุญาตให้ผู้ถูกเกณฑ์กลับก่อนรับตัวผู้ถูกเกณฑ์โดยไม่มีเหตุจำเป็นและลงวันเท็จนั้นเป็นผิดตาม ม.230 ไม่ใช่ ม. 229

เสมียนแผนกมหาดไทยประจำอำเพอได้รับมอบหมายจากนายอำเพอผู้เปนนายทเบียนปืนไห้เปนผู้กรอกรายการตามแบบฟอร์มไบอนุญาตไห้มีอาวุธปืนเพื่อเสนอนายอำเพอลงนามเช่นนี้นายอำเพอเปนเจ้าพนักงานซึ่งมีหน้าที่ทำตามตำแหน่งไนเรื่องอาวุธปืนนั้น หากเสมียนดังกล่าวแล้วปลอมไบอนุญาตอาวุธปืนย่อมมีผิดตามมาตรา 224 ไม่มีผิดตามมาตรา 229.

เอาดวงตราราชการไปทำหนังสือปลอมโดยตั้งใจนำกลับมาคืน ก็เป็นความผิดฐานลักทรัพย์.
ปลอมใบสั่งให้จ่ายเงินธนา-ณัติสำหรับการส่งเงินธนาณัตินั้นเป็นผิดฐานปลอมหนังสือในราชการ.
เจ้าพนักงานไปทำงานแทนผู้ประจำตำแหน่ง แล้วลักเอาแบบพิมพ์ไปทำหนังสือเกี่ยวกับตำแหน่งนั้น ไม่มีผิดฐานปลอมหนังสือตามมาตรา 229ลหรือ 230.

ทำบัญชีสัตว์พาหนะปลอมขึ้นนั้นเป็นผิดฐานปลอมหนังสือตามมาตรา 223 ผู้ใหญ่บ้านไม่มีหน้าที่ทำบัญชีคอกสัตว์ บัญชีคอกสัตว์มิใช่เป็นหนังสือสำคัญหรือหนังสือราชการ อ้างฎีกาที่ 865/2481 ที่ 740/2474 ที่ 957/2481

ข้าหลวงปรำจังหวัดยักยอกเงินของรัฐบาลอุดหนุนเทศบาลซึ่งอยู่ในความครอบครองของตนนั้นเป็นผิดตามม.131
เขียนข้อความในใบรับลงวันย้อนหลังขึ้นไปผิดจากความจริงแล้วให้ผู้ออกใบรั้บเช็นนั้นผู้เขียนในมีผิดฐานปลอมหนังสือ
ความผิดฐานยักยอกโจทก์ระบุวันที่จำเลยรับเงินไปและวันที่จำเลยยืมเงินมาใช้แม้มิได้ระบุวันเวลาที่จำเลย
ยักยอกก็ไม่เป็นฟ้องเคลือบคลุม ในคดีที่จำเลยอุทธรณ์ฝ่ายเดียว ศาลอุทธรณ์จะลงโทษจำเลยในบาทมาตราที่ศาลชั้นต้นไม่ลงโทษนั้นไม่ได้
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาจำคุกจำเลย 2 กระทง กะทง 1 ๆ ไม่เกิน 5 ปี แม้ 2 กะทงรวมกันเกิน 5 ปี ก็ฎีกาในข้อเท็จจริงไม่ได้

แก้รายงานขออนุญาตซื้ออาหารสัตว์ซึ่งเจ้าพนักงานอื่นทำยื่นต่อผู้บังคับบัญชานั้นเป็นผิดฐานปลอมหนังสือราชการตามมาตรา 224 ไม่ใช่ฐานปลอมหนังสือสำคัญในราชการตามมาตรา 225(1) เจ้าพนักงานแก้บัญชีซึ่งอยู่ในหน้าที่ของตนต้องทำให้ผิดจากความจริง เป็นผิดตามมาตรา 230 ให้คนอื่นทำใบสำคัญรับเงินซึ่งเกินจำนวนจริงหรือไม่มีการรับเงินกันเลยแล้วนำใบรับเงินนั้นไปเบิกเงินหลวงไม่เป็นผิดฐานปลอมหนังสือ ปลอมหนังสือเพื่อจะเอาเงินเกินไปใช้ราชการอื่น ก็ไม่พ้นผิดฐานปลอมหนังสือ

ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยมีผิดหลายบทหลายกะทงให้รวมกะทงลงโทษจำเลยแต่ละฐานไม่เกิน + ปีและให้คืนทรัพย์ด้วยศาลอุทธรณ์พิพากษายืน+เรื่องโทษแต่พิพากษา+ในเรื่องจำนวนทรัพย์+จะคืนดังนี้ คู่ความฎีกาในข้อเท็จจริงมิได้

ครูใหญ่โรงเรียนประชาบาลไม่เป็นเจ้าพนักงานผู้มีตำแหน่งหน้าที่ครูใหญ่โรงเรียนประชาบาลทำใบสุทธิซึ่งอยู่ในหน้าที่ของตนโดยความเท็จไม่มีความผิดฐานปลอมหนังสือ

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยกระทำผิด+กรรมต่างวาระกันเมื่อทางพิจารณาได้ความเช่นนั้นศาลก็ลงโทษจำเลยเรียงกระทงความผิดได้ เจ้าพนักงานปลอมหนังสือซึ่งมิได้อยู่ในหน้าที่ของตนจะต้องทำตามตำแหน่งไม่ผิดตาม ม.229 เอาหนังสือปลอมที่ตนเป็นผู้ทำขึ้นเองไปใช้ไม่มีผิดตาม ม.227 ประมวลวิธีพิจารณาอาญา ม.192 วรรค 4 ข้อเท็จจริงที่ได้พรรณามาในฟ้องและโจทก์สืบสมแม้จะอ้างบทมาตราผิดศาลก็ลงโทษตามบทมาตราที่ถูกต้องได้

จำเลยเป็นธรรมการอำเภอทำหนังสือปลอมเป็นใบรับเงินของผู้มีสิทธิจะรับเงินค่าก่อสร้างโรงเรียนไปยื่นต่อนายอำเภอเพื่อให้จ่ายเงิน นายอำเภอหลงเชื่ออนุญาตให้จำเลยรับเงินไปจำเลยเอาเงินนี้ไว้เสียเอง จำเลยไม่มีผิดฐานเป็นเจ้าพนักงานยักยอกตามกฎหมายอาญา ม.131 และฐานเป็นเจ้าพนักงานปลอมหนังสือซึ่งอยู่ในหน้าที่ตาม ม.229 ทั้งไม่เป็นการปลอมหนังสือสำคัญในราชการตาม ม.225 ด้วยประมวลวิธีพิจารณาอาญา ม.43,253
คดีความผิดฐานปลอมหนังสืออัยยการไม่มีอำนาจฟ้องขอให้จำเลยคืนทรัพย์แทนผู้เสียหายโดยไม่เสียค่าธรรมเนียมขึ้นมาถึงแม้ทางพิจารณาปรากฎว่าจำเลยทำการฉ้อโกง เมื่ออัยยการไม่ได้ฟ้องฐานนี้เแล้วก็ไม่มีสิทธิขอคืนทรัพย์ตามวิธีพิจารณาอาญา ม.43