คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ธรรมบัณฑิต

โจทก์ฟ้องว่าที่พิพาทเดิมเจ้ามรดกได้จำนองไว้แล้วได้โอนขายให้โจทก์ได้หักกลบลบหนี้จำนองแต่ยังไม่ได้จดทะเบียนปลดหนี้จำนองและทำหนังสือสัญญาซื้อขายต่อหอทะเบียนที่ดิน แต่โจทก์ได้ยึดถือครอบครองมาโดยสงบและเปิดเผยด้วยเจตนาเป็นเจ้าของ ขอให้ศาลพิพากษาว่าที่พิพาทเป็นกรรมสิทธิของโจทก์โดยทางครอบครอง
จำเลย(ทายาทเจ้ามรดก)ต่อสู้เพียงว่าเจ้ามรดกไม่ได้ขายและมิได้ทำใบมอบฉันทะให้โจทก์ไปโอนกรรมสิทธิดังฟ้อง เป็นแต่มอบที่พิพาทให้โจทก์ทำต่างดอกเบี้ย เจ้ามรดกและจำเลยเคยไปขอไถ่จำนองแต่โจทก์ผัดผ่อนเรื่อยมา หากโจทก์มีใบมอบฉันทะ ก็เป็นใบมอบฉันทะปลอม
ดังนี้ในชั้นอุทธรณ์ฎีกาจำเลยยกปัญหาข้อ ก.ม.ว่าสัญญาจำนองยังไม่ระงับไปเพราะใบมอบฉันทะไม่มีวันเดือนปีเป็นใบมอบฉันทะที่ไม่ชอบด้วย ก.ม.ขึ้นเป็นข้อต่อสู้ไม่ได้ เพราะจำเลยไม่ได้ว่ากล่าวมาแต่ศาลชั้นต้นทั้งกรณีเรื่องนี้ก็ไม่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย ศาลสูงจึงไม่รับพิจารณาให้

ในคดีเรื่องรุกล้ำที่ดินและละเมิด โจทก์ไม่จำเป็นต้องกล่าวว่าที่โจทก์มีเนื้อที่เท่าใดและมีอาณาเขตกว้างยาวติดต่อกันอย่างไร โจทก์เพียงแต่กล่าวในฟ้องว่าโจทก์จำเลยมีที่ดินติดต่อกันตามแผนที่ท้ายฟ้อง และจำเลยปลูกห้องแถวทำหลังคำล้ำเข้ามาในที่ของโจทก์ก็เป็นคำฟ้องที่เข้าใจข้อหาได้ดี ไม่ถือว่าเคลือบคลุม
ศาลจะเชื่อฟังคำพยานบุคคลปากใดหรือไม่เป็นดุลยพินิจของศาลเมื่อศาลใช้ดุลยพินิจเชื่อฟังพยานบุคคลปากใดแล้วจะมาโต้แย้งว่าศาลมิได้วินิจฉัยคดีจากพยานหลักฐานในสำนวนไม่ได้เพราะเป็นการโต้แย้งข้อเท็จจริง

หนังสือตราสารที่ขาดรายการตาม ม.909 ย่อมไม่เป็นตั๋วแลกเงินที่สมบูรณ์และเมื่อไม่มีข้อความว่าให้ใช้เงินแก่ผู้ถืออยู่ด้วยแล้ว เพียงการส่งมอบเท่านั้นยังไม่เป็นการโอนโดยชอบ
หนังสือตราสารซึ่งไม่มีลักษณะว่าผู้ออกตั๋วให้คำมั่นสัญญาว่าจะใช้เงินให้แก่อีกบุคคลหนึ่งหรือตามคำสั่งของอีกบุคคลหนึ่งนั้นย่อมไม่ใช่ตั๋วสัญญาใช้เงิน

การกู้ยืมเงินนั้น ป.พ.พ.ม.653 มิได้มีความหมายเคร่งครัดถึงกับว่าจะต้องมีถ้อยคำว่ากู้ยืมเงินเป็นหลักฐานในเอกสาร
เมื่อโจทก์มีหนังสืออันอาจแสดงความเป็นหนี้ลงลายมือชื่อลูกหนี้ ก็เป็นหลักฐานแห่งการกู้ยืมได้

ก่อนฟ้องโจทก์จำเลยได้ทำหนังสือตกลงประนีประนอมกันต่อหน้าอำเภอว่าจำเลยยอมให้เงินโจทก์ 1,000 บ. แล้วขอรับเอาที่ดินเป็นกรรมสิทธิของจำเลยฝ่ายโจทก์ยอมเอาเงิน1,000 บ. และยอมให้ที่ดินพิพาท แก่จำเลยเป็นกรรมสิทธิ
การตกลงระหว่างโจทก์จำเลยเช่นนี้จึงต้องบังคับด้วย ก.ม. ลักษณะสัญญาประนีประนอมยอมความ

การฟ้องคดีเรียกค่าเสียหายเนื่องจากเหตุเรือโดนกันนั้นต้องใช้อายุความ 1 ปี ตาม ป.พ.พ.ม.448
(ประชุมใหญ่ครั้งที่ 7/2499)

ฟ้องของให้ลงโทษตาม ก.ม.อาญา ม.145 จะต้องได้ความว่าจำเลยเป็นเจ้าพนักงาน โดยปกติผู้ที่จะเป็นพนักงานจะต้องเป็นข้าราชการตาม ก.ม.เว้นแต่จะมีก.ม.บัญญัติไว้เป็นพิเศษให้เป็นเจ้าพนักงาน จำเลยเป็นผู้รักษาการในตำแหน่งเลขาธิการมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ตั้งแต่ พ.ศ. 2494 ในปัจจุบันเป็นเลขาธิการก็ตาม ตามตำแหน่งนี้ก็ไม่อยู่ในความหมายของ พ.ร.บ.ข้าราชการพลเรือน ม.23 ส่วนใน พ.ร.บ.มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ. 2495 ม.50 ถึง 54 บัญญัติให้สิทธิต่าง ๆ แก่เจ้าหน้าที่มหาวิทยาลัยบางประการเหมือนกับข้าราชการพลเรือนสามัญทุกประการก็ตาม แต่ก็มิได้มีบทบัญญัติใดให้ผู้ที่ทำงานโดยมหาวิทยาลัยเป็นเจ้าพนักงาน

เมื่อปรากฎว่าปืนคาไบร์สองกระบอกนี้เป็นปืนไม่มีทะเบียนและเป็นปืนชนิดที่ใช้ในราชการทหารเช่นนี้จำเลยก็น่าจะต้องรู้ว่าปืนนั้นได้พ้นมาจากการครอบครองของทางราชการโดยมิชอบประกอบด้วยพฤติการณ์ของจำเลยแสดงความพิรุธ จึงทำให้เห็นได้ชัดว่าจำเลยรู้อยู่แล้วว่าปืนนั้นเป็นของร้ายได้มาจากการกระทำความผิด จึงต้องมีผิดฐานสมคบกันรับของโจร ตาม ม.321

ครอบครองนาพิพาทเพื่อทำนาต่างดอกเบี้ยและประกันเงินกู้นั้นแม้จะครอบครองมานานเท่าใดก็ไม่ได้กรรมสิทธิเพราะเป็นการครอบครองแทนเจ้าของเดิม ไม่ใช่ยึดถือเพื่อตน

การลักลอบขนน้ำมันออกจากสถานที่เก็บซึ่งเป็นความผิดตาม พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ.2490 ต่อเนื่องกับการลักลอบขนน้ำมันออกนอกประเทศไทย เมื่อโจทก์แยกฟ้องจำเลยเป็นความผิดสองสำนวนและความผิดตาม พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควรศาลพิพากษาลงโทษไปแล้ว ส่วนอีกสำนวนหนึ่งคือฐานนำน้ำมันออกนอกประเทศซึ่งตามพฤติการณ์เห็นได้ว่าการกระทำทั้งหลายของจำเลยตั้งแต่เริ่มยักย้ายก็ด้วยเจตนาอันเดียวที่จะนำออกนอกราชอาณาจักร จึงถือว่าการกระทำของจำเลยต้องด้วย ก.ม. หลายบทและไม่อาจแยกเป็นกะทงหนึ่งต่างหากได้ เมื่อจำเลยถูกลงโทษแล้ว ก็ลงโทษจำเลยอีกไม่ได้ ตาม ป.วิ.อาญา ม.39 (4) ถือว่าเป็นฟ้องซ้ำ