คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.อ. ม. 131

จำเลยได้รับการแต่งตั้งเป็นเสมียนเจ้าพนักงานประจำแผนกกลางของสำนักงานท่องเที่ยวกรมประชาสัมพันธ์ สำนักนายกรัฐมนตรี ได้รับมอบหมายให้มีหน้าที่ฝ่ายการเงินของสำนักงานท่องเที่ยว กรมประชาสัมพันธ์ คือการรับเงินจ่ายเงิน ปกครองรักษาและนำเงินผลประโยชน์ รายได้ต่าง ๆ ของสำนักงานท่องเที่ยวกรมประชาสัมพันธ์ส่งต่อเจ้าหน้าที่ แผนกคลังกรมประชาสัมพันธ์เป็นรายได้ของรัฐบาล จำเลยได้ยักยอกเงินที่ได้รับไว้ในหน้าที่ไปเป็นประโยชน์ส่วนตัว แต่ปรากฏว่าเจ้าหน้าที่ของสำนักงานท่องเที่ยวนี้ได้รับเงินเดือนประเภทการจรมีฐานะเป็นลูกจ้างรายเดือนของสำนักงานและในคำให้การของจำเลยชั้นสอบสวนปรากฏว่า จำเลยรับราชการเป็นลูกจ้างได้ค่าจ้างเป็นรายเดือน จำเลยจึงไม่เป็นข้าราชการตาม พ.ร.บ.ข้าราชการพลเรือน ถือไม่ได้ว่าเป็นเจ้าพนักงานอันจะเป็นผิดตาม ม.131
ในคดียักยอกทรัพย์ถึงที่สุดในศาลอุทธรณ์โดยศาลพิพากษาว่าจำเลยผิด ก.ม.อาญา 319 (3) คู่ความไม่ได้ฎีกาขึ้นมาก็ตามแต่เนื่องจากประมวลกฎหมายอาญา ม.3 บัญญัติให้ใช้ ก.ม. ในส่วนที่เป็นคุณแก่ผู้กระทำผิดและตามประมวล ก.ม.อาญามิได้บัญญัติการกระทำของจำเลยอันความผิดตรงกับ ม.319 ดังนั้นความผิดของจำเลยจึงเข้า ม.352 ฐานยักยอกทรัพย์ธรรมดาซึ่งมีโทษเบากว่าโทษตาม ก.ม.อาญา ม.319 จึงต้องใช้ประมวล ก.ม.อาญา ม.352 บังคับ ลงโทษจำเลย.

เสมียนพนักงานการรถไฟ ฯ เป็นเจ้าพนักงานตาม พ.ร.บ.การรถไฟ พ.ศ.2494 ม.18 และ ตาม ก.ม.อาญา
ดังนั้นเมื่อเสมียนพนักงานขายตั๋วของการรถไฟ ฯ ยักยอกเงินที่ขายตั๋วได้และจดแจ้งเท็จลงในบัญชีจำนวนขายตั๋วจึงมีความผิดตาม ก.ม.อาญา ม.131 และ 230 รวม 2 กะทง

ตาม ก.ม.อาญา ม.131 เป็นบทบัญญัติเรื่องเจ้าพนักงานยักยอกทรัพย์ของรัฐบาลซึ่งอยู่ในความปกครองรักษาตามหน้าที่ของตน.เมื่อฟ้องของโจทก์กล่าวซ้ำ ๆ กันแต่ในเรื่องจำเลยเรียกเก็บเงินค่าภาษีเกินกว่าที่ควรจะเก็บแล้วยักยอกเงินส่วนที่เรียกเก็บเกินมานั้นย่อมเห็นได้ชัดว่าโจทก์ฟ้องเจาะจงความผิดตาม ม.135 โดยตรงไม่มีข้อความให้เห็นว่ามุ่งถึง ม.131 เลย
เมื่อข้อเท็จจริงที่ปรากฏไม่ใช่เรื่องเรียกเก็บเงินค่าภาษีเกินกว่าที่ควรจะเก็บดังฟ้องเช่นนี้ ศาลต้องยกฟ้องศาล.

ฟ้องระบุถึงตำแหน่งหน้าที่จำเลยในทางราชการและกล่าวว่า จำเลยได้ยักยอกเงินไปโดยนำเงินส่งคลังไม่ครบจำนวน ขอให้จำเลยใช้เงินจำนวนที่ส่งไม่ครบ ดังนี้ ยังไม่พอให้ถือว่าเป็นฟ้องกันเกี่ยวเนื่องจากความผิดทางอาญา เพราะในการที่จำเลยนำเงินส่งไม่ครบ อาจเป็นด้วยความพลั้งเผลอหรือหลงลืม ซึ่งมิใช่เป็นความผิดทางอาญา ฉะนั้นคดีจึงไม่เข้าอยู่ใน ป.ม.วิ. อาญามาตรา 51 และจะยกอายุความตาม ก.ม.ลักษณะอาญา มาตรา 78 มาปรับมิได้

การที่จำเลยซึ่งเป็นนายทหารอากาศชั้นสัญญาบัตรประจำการมีตำแหน่งเป็นผู้จัดการสโมสรทหารอากาศอันเป็นหน่วยราชการ ได้รับคำสั่งจากผู้บัญชาการทหารอากาศให้มีหน้าที่รับเงินทดรองใช้จ่ายทางราชการมาจัดซื้อข้าวสารมาจำหน่ายแก่ข้าราชการกองทัพอากาศ ขายได้แล้วให้นำเงินส่งแก่ทางราชการ เมื่อจำเลยทุจริตยักยอกเอาเงินนั้นไป จำเลยย่อมมีผิดฐานเป็นเจ้าพนักงานทุจริตต่อหน้าที่ตาม ก.ม.อาญา ม.131
เงินที่ทางราชการมอบให้จำเลยทดลองใช้โดยเฉพาะที่ให้จำเลยทำจะเรียกว่ายืมหรืออะไรก็ตาม จำเลยไม่มีอำนาจเอาไปใช้การอื่น

ฟ้องโจทก์กล่าวยืนยันว่าจำเลยมีหน้าที่ปกครองรักษาทรัพย์ของทางราชการ ทรัพย์ได้หายไปโดยจำเลยยักยอกเองหรือยินยอมให้ผู้อื่นยักยอกโดยจำเลยรู้เห็นเป็นใจด้วย ดังนี้เป็นฟ้องที่บรยายพอสมควร จะให้จำเลยเข้าใจข้อหาได้ดีแล้ว ไม่เป็นฟ้องเคลือบคลุม

ปลัดอำเภอซึ่งมีหน้าที่รักษาพัสดุของอำเภอเอาเงินการกุศลของอำเภอซื้อกระสุนปืนไว้ใช้ในราชการ แล้วจำเลยได้รับมอบหมายจากนายอำเภอให้เก็บรักษากระสุนปืนนั้นไว้แล้วยักยอกเป็นประโยชน์ส่วนตัวเสีย มีความผิดตาม ก.ม.อาญา ม.131

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยเป็นเจ้าพนักงานยักยอกในหน้าที่ด้วยเจตนาทุจริต แต่โจทก์ขอให้ลงโทษจำเลยตามกฎหมายอาญา ม.319 แต่บทเดียวไม่ได้ขอให้ลงโทษตาม ม.131 ด้วยเมื่อความผิดของจำเลยเป็นความผิดตาม ม.131 ก็ต้องฟ้องยังศาลทหารฟ้องยังศาลพลเรือนไม่ได้ เพราะประกาศกองบัญชาทหารสูงสุด ฯลฯ ใช้คำว่า "ความผิดตาม ม.129 ถึง 146 ให้ฟ้องยังศาลทหาร.

พนักงานเทสบาลเก็บเงินพาสีโรงร้านจากพนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากสัตร์แล้วทุจริตยักยอกไว้เปนประโยชน์ส่วนตัว แม้ทรัพย์สินมหากสัตร์ไม่ต้องเสียพาสี จำเลยก็คงมีผิดถานยักยอกเงินของเทสบาล
พนักงานเทสบาลเปนเจ้าพนักงานตามความไนกดหมายลักสนะอาญาแล้ว
โจทฟ้องขอไห้ลงโทสตาม ม.131 และ พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติม 2477 (ฉบับที่ 3) ม.3 สาลอุธรน์แก้ไห้ลงโทสตามฉบับที่ 2 ม.3 ได้ไม่เปนการเกินคำขอ

แม้ว่าฟ้องโจทจะไม่ได้กล่าวว่าโรงเรียนประชาบาลบาเจาะ 1 เปนโรงเรียนประชาบาลที่ทางอำเพอจัดตั้ง แต่ฟ้องโจทได้กล่าวแล้วว่าจำเลยได้รับราชการเปนสึกสาธิการมีหน้าที่ดูแลรักสาเก็บผลประโยชน์รายได้ของโรงเรียนนั้นก็พอคีความได้ว่า โรงเรียนนั้นเปนของอำเพอบาเจาะ,
ฟ้องโจทว่าจำเลยกะทำผิดเวลากลางวัน แม้คำพยานโจทไม่ปรากตว่าจำเลยกะทำผิดเวลากลางวัน แต่มิได้โต้เถียงกันมาเรื่องเวลา ต้องฟ้องว่าจำเลยกะทำผิดไนเวลากลางวัน.