คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 9

ม.9 แห่งประมวลแพ่งฯ มิได้หมายความว่า ต้องนำพะยานที่รับรองลายพิมพ์นิ้วมือมาสืบเป็นพะยานในศาลทั้งสองคน เอกสารที่มีอากรแสตมป์ปิดครบถ้วนแล้ว แม้ไม่มีการขีดฆ่า ศาลก็รับฟังเอกสารนั้นเป็นพะยานได้
อ้างฎีกาที่ 1112/2479

เอกสารรับรองหนี้ที่ผู้ขายรับเงินไว้จากผู้ซื้อเกินกว่าราคาของที่ขายให้นั้น มิใช่เป็นใบรับเงินอันจะต้องปิดอากรแสตมป์ตาม ม.3 แห่ง พ.ร.บ.อากรแสตมป์ พ.ศ. 2475
การยื่นเอกสารโดยได้แปลข้อความมาเป็นพะยานนั้นถ้าอีกฝ่ายหนึ่งไม่คัดค้านว่าคำแปลนั้นไม่ถูกต้องแล้วฝ่ายที่ยื่นไม่จำต้องสืบพะยานบุคคลประกอบคำแปลเอกสารนั้น
เมื่อบุคคลทำการค้าขายโดยใช้ยี่ห้อและใช้ตรานามยี่ห้อประทับแทนการลงลายมือเป็นปกติ การประทับตราเช่นนั้น ก็เสมอกับลงลายมือชื่อของบุคคลนั้น
อ้างฎีกาที่ 645/2475,
ที่ 887/2479,
เงินที่ผู้ซื้อของจ่ายเกินไปกว่าราคาของให้แก่ผู้ขายนั้น ไม่ใช่เงินทดรองอันมีอายุความฟ้องร้องตาม ป.พ.พ.ม.165 ข้อ 1

ลงชื่อรับรองลายนิ้วมือภายหลังโดยได้รับคำบอกเล่าของพะยานอีกคน 1 ที่ลงชื่อในเวลาพิมพ์ลายนิ้วมือนั้น ถือว่าไม่สมบูรณ์ตาม มาตรา 9
พฤตติการณ์ที่ไม่ถือว่าคำแถลงเป็นการแก้ไขเพิ่มเติมฟ้อง

กู้เงินกันแต่สัญญากู้ไม่สมบูรณ์+กู้ได้ไปให้ถ้อยคำต่ออำเภอว่าได้กู้เงินไปจริงอำเภอได้บันทึกถ้อยคำของ+กู้ไว้และให้ผู้กู้ลงนามไว้ดังนี้ บันทึกของอำเภอเป็นหลักฐานแห่งการกู้ยืมได้ (หมายเหตุ:ข้อนี้ไม่มีประเด็นขึ้นมาโดยตรง)
เดิมโจทก์ฟ้องอ้างสัญญาจะซื้อขายขอให้บังคับจำเลยทำสัญญาซื้อขายหรือใช้เงิน+ที่ดินคืน ศาลยกฟ้อง โจทก์จึงกลับมาฟ้องจำเลยฐานผิดสัญญากู้ยืม โดยอ้างเอกสารอันเป็นหลักฐานอย่างเดียวกับคดีเดิมดังนี้+เป็นการฟ้องซ้ำไม่เพราะคดีมีประเด็นจะต้องวินิจฉัยต่างกัน

พะยานผู้ลงลายมือชื่อ+พินัยกรรมนั้นถือด้วย+เป็นผู้รับรองลายพิมพ์นิ้วมือของผู้ทำพินัยกรรม์ด้วย อ้างฎีกาที่ 1014/2467 พินัยกรรม์ที่ผู้ทำพินัยกรรม์ลายพิมพ์นิ้วมือแล้วมีพะยานลงลายมือชื่อ 3 คนดังนี้ ย่อมสมบูรณ์ตาม ม.1265 , หนังสือพินัยกรรม์ที่มีพะยานลงนามรับรองถูกต้องครบถ้วนแล้วแม้จะมีพะยานอื่นลงนามเพิ่มขึ้นไม่ถูกต้องก็ตามก็ไม่ทำให้พินัยกรรม์นั้นเสียไป

พะยานลงนามรับรองลายพิมพ์นิ้วมือจะต้องเป็นผู้อยู่รู้เห็นในเวลาทำหนังสือลงลายนิ้วมือหรือฉะนั้นจะต้องรู้เห็นจากคำรับรองของผู้พิมพ์ลายนิ้วมือว่าเป็นลายนิ้วมือของเขามิฉะนั้นไม่สมบูรณ์ตามกฎหมาย อ้างฎีกาที่ 678/2477

อย่างไรไม่เรียกว่าเป็นการปลอมหนังสือ สัญญากู้เดิมไม่มีพะยานลงชื่อรับรองลายพิมพ์นิ้วมือของผู้กู้ไว้ ต่อมาภายหลังพยานในหนังสือสัญญากู้นั้นและผู้เขียนสัญญากู้เดิมมาเขียนข้อความ และลงลายมือชื่อรับรองลายพิมพ์นิ้วมือของผู้กู้ในสัญญากู้ดังนี้ ไม่เป็นผิดฐานปลอมหนังสือ ป.พ.พ.ม.9 การรับรองลายพิมพ์นิ้วมือตามประมวลแพ่ง ม.9 ผู้รับรองไม่จำต้องลงลายมือชื่อรับรองในขณะที่พิมพ์ลายนิ้วมือ

พะยานผู้ลงลายมือชื่อในพินัยกรรม์นั้นถือด้วยว่าเป็นผู้รับรองลายพิมพ์นิ้วมือของผู้ทำพินัยกรรม์ ฎีกาอุทธรณ์ ปัญหาข้อเท็จจริง ปัญหาว่าพินัยกรรม์ที่ทำนั้นเป็นพินัยกรรมปลอมหรือไม่ เป็นปัญหาข้อเท็จจริง ข้อฎีกาที่ว่าศาลล่างฟังข้อเท็จจริงผิดจากหลักฐานในสำนวนนั้นจะต้องหยิบยกขึ้นกล่าวด้วยว่าศาลล่างฟังข้อเท็จจริงผิดที่ตรงไหนอย่างใด

ใช้ตราประทัยอยู่เป็นปกติถือว่าเป็นการลงลายมือชื่อสัญญาค้ำประกันไม่กำหนดจำนวนเงินไว้ ถือว่าค้ำประกันอย่างไม่จำกัด

กรมการอำเภอลงนามประทับตราตำแหน่งในสัญญาปราณีประนอมเท่ากับเป็นพะยานด้วยปราณีประนอมมีทุนทรัพย์ 1000 บาท ทำที่อำเภอก็ได้ คู่สัญญาปราณีประนอมกดลายนิ้วมือในสัญาซึ่งทำกันที่อำเภอโดยมีพะยานลงชื่อรับรองนายหนึ่ง แลมีกรมการอำเภอลงชื่อประทับตราอีกนาย 1 ดังนี้ สัญญานั้นสมบูรณ์ การรับรองลายพิมพ์นิ้วมือไม่ต้องเขียนไว้ว่าพะยานรับรอง
วิธีพิจารณาแพ่ง ผิดสัญญาปราณี ประนอม ฟ้องขอให้บังคับฝ่ายที่ผิดสัญญาปฏิบัติตามสัญญาได้ตามที่นำสืบพะยาน