คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 326/2499

เจ้าของร่วมเอาที่ทั้งแปลงไปทำสัญญาซื้อขายให้กับบุคคลภายนอกโดยเจ้าของร่วมอีกผู้หนึ่งไม่รู้เห็นยินยอมด้วย เจ้าของร่วมผู้ไม่ยินยอมนั้นมีสิทธิฟ้องขอให้เพิกถอนสัญญาซื้อขายในส่วนที่เกี่ยวกับสิทธิของตนได้ แต่จะเพิกถอนสัญญาซื้อขายทั้งหมดหาได้ไม่.

คดีพิพาทด้วยเรื่องที่ดิน ข้อเท็จจริงเป็นยุติว่าที่พิพาทเป็นของนางขำย่าของโจทก์และจำเลยที่ ๑ โจทก์และจำเลยที่ ๑ ได้รับมรดกปกครองร่วมกันมา จำเลยที่ ๑ ได้ให้อำเภอทำสัญญาขายที่พิพาททั้งแปลงให้แก่จำเลยที่ ๒ โดยโจทก์ไม่รู้เห็น โจทก์จึงฟ้องขอให้พิพากษาทำลายหนังสือซื้อขายเสีย และขอให้ขับไล่และห้ามมิให้จำเลยเกี่ยวข้องกับที่รายนี้

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืนตามศาลชั้นต้นว่าโจทก์ จะขอให้เพิกถอนนิติกรรมซื้อขายและขับไล่จำเลยเสียทีเดียวไม่ได้ ให้ยกฟ้องโจทก์

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่าการที่จำเลยที่ ๑ เอาที่พิพาทไปทำหนังสือสัญญาซื้อขายกับจำเลยที่ ๒ นั้นเป็นการละเมิดสิทธิของโจทก์ตาม ป.พ.พ. ม.๑๓๖๑ วรรค ๒ โจทก์จึงเกิดสิทธิเรียกร้องให้เพิกถอนข้อสัญญาในส่วนที่เกี่ยวกับสิทธิของโจทก์ได้ ศาลฎีกาพิพากษาแก้ให้เพิกถอนข้อสัญญาซื้อขายในส่วนที่เกี่ยวกับสิทธิของโจทก์เสีย.