คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 576/2491

ในคดีอาญาฐานยักยอกที่โจทก์เรียกราคาทรัพย์มาด้วยนั้นในการพิพากษาคดีเกี่ยวกับการเรียกทรัพย์คืนอันเป็นส่วนแพ่งนั้น ศาลต้องถือข้อเท็จจริงตามที่ปรากฏในคำพิพากษาคดีส่วนอาญา เมื่อศาลล่างฟังว่าทรัพย์ไม่ใช่ของโจทก์ให้ยกฟ้องแล้ว การที่โจทก์ฎีกาเฉพาะส่วนแพ่งขึ้นมา ก็ย่อมไม่มีทางชนะ

คดีนี้โจทก์ฟ้องหาว่าจำเลยยักยอกข้าวเปลือกของโจทก์ขอให้ลงโทษตามกฎหมายอาญา มาตรา 314 และเรียกราคาทรัพย์ 4,400 บาท

ศาลชั้นต้นกับศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงต้องกันว่า โจทก์นำสืบไม่ได้ว่าข้าวที่โจทก์ฟ้องเป็นของโจทก์ คดีไม่มีทางลงโทษจำเลยและโจทก์ไม่มีสิทธิเรียกข้าวคืน

โจทก์ฎีกา เถียงข้อเท็จจริง

ศาลชั้นต้นสั่งไม่รับฎีกาในคดีส่วนอาญาเพราะต้องห้ามตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 219 คงรับฎีกาเฉพาะคดีส่วนแพ่ง

ศาลฎีกาเห็นว่า ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 46 ในการพิพากษาคดีส่วนแพ่ง ศาลต้องถือข้อเท็จจริงตามที่ปรากฏในคำพิพากษาคดีส่วนอาญา กรณีนี้คดีส่วนอาญา ศาลล่างทั้งสองฟังข้อเท็จจริงต้องกันว่า โจทก์นำสืบไม่ได้ว่าข้าวเป็นของโจทก์ในการวินิจฉัยคดีส่วนแพ่ง ศาลฎีกาต้องถือข้อเท็จจริงตามนี้โจทก์จึงไม่มีทางจะเรียกร้องให้จำเลยใช้ราคาข้าวในคดีทางส่วนแพ่งแต่ประการใดพิพากษายืน